Werf 8: Natuur en water in de stad


Onze stad heeft meer natuur, groen en water nodig. Niet alleen om Gent aangenamer te maken, ontmoeting en sociale cohesie te bevorderen, maar ook om de stad klimaatrobuust te maken en de luchtkwaliteit te verbeteren. Daarom voeren we een actief natuur- en groenbeleid om ervoor te zorgen dat de natuur in Gent minimaal het niveau van 1999 haalt, dat wil zeggen: 2.865 hectare waardevolle en zeer waardevolle natuur. We streven naar een bosindex van 8 procent of 1.260 hectare effectief bos tegen ten laatste 2030. In deze legislatuur streven we naar 90 hectare bijkomend bos.

 

Een groen Gent? Natuurlijk!

Parken en parkjes zijn de tuinen van alle Gentenaars. De groennorm, die bepaalt dat binnen een wandelafstand van 400 meter minstens 10 m2 groen per inwoner aanwezig moet zijn in een park dat minstens 1 hectare groot is, wordt stap voor stap gerealiseerd. We geven daarbij prioriteit aan dichtbebouwde woonwijken. Het RUP Groen wordt uitgevoerd zoals gepland, en er wordt voorzien in de hieraan gekoppelde uitvoeringsinstrumenten. Om landbouwers te compenseren die gronden zouden verliezen bij de realisatie van het RUP Groen, werken we gefaseerd, schakelen we hen waar mogelijk in bij het overgangsbeheer en worden OCMW-gronden ingeschakeld op het moment waarop ze pachtvrij worden.

We vergroenen en ontharden de Gentse straten en pleinen met extra straatbomen, groenzones, groene gevels, bijkomende geveltuintjes en groenslingers. Bij (her)aanleg van pleinen en straten voeren we een groentoets uit. We maken een boomzichtenplan op per buurt, met als norm dat er in elk zichtveld minimaal één boom zichtbaar moet zijn. We investeren in bijkomende wijkparken, versterken de grotere parken en pleinen, en bouwen de groenpolen verder uit. Naast de vier in uitvoering zijnde groenpolen wordt het stedelijk groengebied Bourgoyen–Malem–Blaarmeersen–Sneppemeersen als vijfde groenpool ontwikkeld. Het project Moervaartvallei wordt stap voor stap uitgerold. De groenklimaatassen die de verbinding vormen tussen de groenpolen en de binnenstad worden verder uitgebouwd, net als het tragewegennetwerk. In en om de groenpolen maken we waar mogelijk werk van verkeersveilige/verkeersluwe straten.

Het potentieel van parken in onze stad moet beter worden benut. Parken zijn belangrijk om mensen tot rust te laten komen. Parken hebben ook een belangrijke rol voor biodiversiteit. In parken besteden we aandacht aan een kindvriendelijke invulling, speelprikkels en belevingselementen. De herinrichting van het Citadelpark zorgt voor een aantrekkelijk, open en kwaliteitsvol park. In samenspraak met de buurtbewoners wordt het ‘een park voor de stad, een tuin voor de buurt’. Het Koning Albertpark wordt uitgebreid en heringericht tot een echt ‘Central Park’ in het kader van de gefaseerde aanpak van het project van het viaduct B401. Er zijn ook bijkomende stedelijke parken nodig. Zo zal het Kapitein Zeppospark (Houtdokpark) de functie van stadspark vervullen aan de Muide en de Oude Dokken. Het volledige terrein in de Driemasterstraat in Wondelgem wordt een volwaardig wijkpark. Voor bijkomende wijkparken gaat de aandacht prioritair naar wijken zoals Dampoort-Sint-Amandsberg, Sluizeken-Tolhuis-Ham en Brugse Poort. We maken een concreet actieplan op voor bijkomende wijkparken en woongroen in de meest dichtbebouwde gebieden van de stad. Bij stadsontwikkelingsprojecten zorgen we telkens voor een kwaliteitsvol park. Zo realiseren we het Ecowijkpark, Rijsenbergpark, Tondelierpark, Kapitein Zeppospark (Houtdokpark) en het Handelsdokpark Oost (bij de voormalige betoncentrale die wordt afgebroken) en starten we met de realisatie van een groot park in Nieuw Gent.

We stimuleren eigenaars om campussen, binnengebieden, private parken en ander groen dat nu ontoegankelijk is voor de Gentenaars (tijdelijk of permanent) open te stellen, bijvoorbeeld door in ruil het onderhoud van hen over te nemen. We zetten verder in op het vernatuurlijken van de begraafplaatsen, met respect voor de integriteit en het specifieke karakter van dergelijke plekken.

We stellen extra parkwachters aan als lokaal aanspreekpunt voor de bewoners. Parkwachters zorgen voor een goed evenwicht tussen de verschillende gebruikers van onze parken en groengebieden, en gaan overlast en vandalisme tegen.

Gronden van Groep Gent met als bestemming natuur, park of bos worden op het moment dat ze vrijkomen zo veel mogelijk gebruikt voor natuur of bos.

Bij aanleg, beheer en gebruik van groen en natuur worden waar mogelijk burgers betrokken, ook bij kleinschalige ingrepen zoals de aanleg van boomspiegels. Zo ondersteunen we burgerparticipatie en worden natuurverenigingen betrokken op basis van hun expertise, hun groot mobiliserend vermogen, hun statuut van erkend terreinbeheerder en hun mogelijkheden om een beroep te doen op financiële middelen van andere overheden. We verhogen de huidige subsidieverlening voor Natuurpunt en andere natuurorganisaties met het oog op het kostenefficiënt realiseren van belangrijke natuurdoelstellingen, onder andere in het kader van RUP Groen, de uitvoering van het project Moervaartvallei, de groenpolen en het project Natuurpark Levende Leie. Gent werkt met alle plaatselijke betrokkenen het project Kouter en Leieland uit.

We stimuleren natuurlijke elementen, zoals bomenrijen, poelen en hagen, en akkerrandbeheer in agrarische gebieden.

We zetten in op het behoud en het versterken van de biodiversiteit. We beheren onze parken via het principe van het Harmonisch Park- en Groenbeheer en we zetten ook acties op met het oog op soortenbescherming.

 

Een coole stad

Groen en water zorgen voor afkoeling in de stad. In de toekomst wordt dit nog belangrijker in de strijd tegen de klimaatopwarming en het stedelijk hitte-eilandeffect. Het waternetwerk in Gent is bepalend voor een goede stedelijke ontwikkeling. We willen een implementatie van integraal waterbeleid in de Gentse kanalen met aandacht voor alle functies van stedelijke waterlopen. De ruimte op en aan het water kan verschillende functies naast elkaar vervullen: vervoer en transport, recreatie, landschap en beleving, natuur en groen, ecologie, wonen... Onze blauw-groene assen verdienen daarom versterking. Het behoud van de open ruimte in de valleien van onze rivieren en stromen wordt een dwingende randvoorwaarde bij bouwprojecten. Bij de Vlaamse Waterweg dringen we aan op de verdere vergroening van de oevers van de waterlopen. De visienota Water in de Stad en het Integraal Plan Openbaar Domein, met een nieuw luik rond klimaatrobuuste inrichting, vertalen we in een actieplan samen met de waterbeheerder. De Schelde tussen Gentbrugge en Melle ontwikkelen we samen met de Vlaamse overheid als het Gentse Zwin, waarbij veiligheid en getijdennatuur de hoofddoelstellingen zijn, dit met aandacht voor het reduceren van potentiële overlast veroorzaakt door knijten. We stimuleren werfverkeer via water en odnerzoeken de mogelijkheid tot vervoer van grote afvalstromen.

Waar mogelijk nemen we lokale maatregelen om de waterkwaliteit te verbeteren. We onderzoeken de mogelijkheid tot het instellen van zwemzones.

Wateroverlast voorkomen we door water vast te houden aan de bron. Naast voldoende natuurlijke infiltratiemogelijkheden zijn ook innovaties als groendaken, waterpleinen en alternatieve vormen van bovengrondse en ondergrondse waterberging van het grootste belang voor de verdere ontwikkeling van de stad. De verhardingsgraad moet omlaag en lozingen van vuil water in het oppervlaktewater moeten weggewerkt worden.

De toegang tot drinkwater moet voor iedereen een basisrecht blijven. Via sociale correctie moeten we erover waken dat kwetsbare groepen hier niet uit de boot vallen. We lanceren bij de Gentse horeca een campagne om Gents kraantjeswater aan te bieden aan de klanten. We voorzien drinkwaterfonteinen op het openbaar domein.

We willen het dierenwelzijn in de stad verder verhogen en dit door een goede mix van sensibiliseringsacties, subsidies en erkenning van Gentse dierenverenigingen en (politie)reglementen. De samenwerking met het Dierenasiel wordt verdergezet. Faciliteiten voor honden, zoals hondenlosloopweides en hondenpoeppalen, bouwen we verder uit. We creëren een dierenbegraafplaats of –strooiweide in Gent.