Tijdens de gemeenteraad van 25 mei liet de Groen-fractie zich kritisch uit over een eenzijdige repressieve aanpak. Fractieleider Sara Matthieu beklemtoonde dat een volledige wijk niet mag geviseerd worden omdat er individuen criminele feiten plegen. Tegelijk is het belangrijk dat alle buurtbewoners zich veilig kunnen voelen in hun eigen wijk. Een overzicht van wat er op korte en lange termijn te gebeuren staat, en hoe Groen daar tegen aankijkt.

Naar aanleiding van de onrust in de Brugse Poort hield onze burgemeester op 15 mei een persconferentie. In de nieuwsberichten daarover lag de focus sterk op de repressieve aanpak en ging de brede aanpak die het stadsbestuur voor ogen heeft verloren. Dat viel erg slecht bij onze voltallige Groen-fractie en bij vele Gentenaars. Daarna kwam er een tweede persconferentie op 22 mei waarin duidelijk en uitgebreid de brede aanpak werd toegelicht aan de pers.

Situatieschets: geen probleemwijk, wel een wijk met problemen

In de Brugse Poort was er de voorbije weken een verhoogde druggerelateerde criminaliteit merkbaar, tot groot ongenoegen van de bewoners die zich niet langer veilig voelen in hun eigen buurt. Een aantal dealers werden opgepakt. Recent werd een heus drugslab opgerold, mede dankzij de tips van buurtbewoners en sterk werk van onze ordediensten. “We moeten zorgen voor een structurele oplossing voor de Brugse Poort, samen met de Brugse Poort”, lichtte Sara Matthieu toe tijdens de Gentse gemeenteraad.

Aanpak drugs en criminaliteit

Drugbeleidsplan

Drugs vormen een stadsbreed probleem dat zich geenszins enkel in de Brugse Poort manifesteert. Er is daarenboven ook een nationale en internationale dimensie. Handhaving is uiteraard belangrijk en moet in de eerste plaats gericht zijn op grote dealers en de stadsoverschrijdende criminele netwerken. Maar: die noodzakelijke handhaving biedt nog geen oplossing voor de verslavingsproblematiek. Dit is een hardnekkig probleem dat langdurige en intensieve behandeling vergt en een brede aanpak vanuit het beleid noodzaakt. We hebben daarom in Gent een uniek drugbeleidsplan, dat wel degelijk zorgt voor verbetering op het terrein. Er is minder openlijk gebruik en er worden minder spuiten aangetroffen. Maar zolang drugs in de wijk makkelijk te verkrijgen zijn, wordt het begeleidingstraject van mensen met een verslavingsproblematiek er uiteraard niet makkelijker op. Overigens gaat het daarbij om mensen van allerlei rang en stand; ook meer welgestelde gebruikers kopen drugs, ook in de Brugse Poort.

Ethnic profiling?

Het leek met de aankondiging van identiteitscontroles, roadblocks en camera’s alsof de straten van de Brugse Poort opeens niet meer van de buurtbewoners zijn. Het is cruciaal om dat beeld bij te stellen en duidelijk te maken dat de acties enkel en alleen dienen om zeer gerichte controles uit te voeren naar daders die al gekend zijn bij onze ordediensten en niet om willekeurige acties. Willen we de dialoog tussen de politie en de buurt opnieuw op 1 spoor krijgen en het vertrouwen herstellen dan is het ontzettend belangrijk dat de buurtbewoners goed weten wat precies de bedoeling is. Namelijk: een tijdelijke actie die er op gericht is de leefbaarheid voor alle bewoners opnieuw te herstellen.

Het vertrouwen tussen flikken en bewoners is soms zoek. Wanneer je als jonge Gentenaar met een migratieachtergrond voor de zoveelste keer zonder duidelijke reden aan een ID-controle onderworpen wordt, is het moeilijk om dat vertrouwen te blijven houden.

Een onderzoek van Amnesty International in 2018 bevestigde dat bij politiekorpsen in Vlaanderen ethnic profiling, racisme en discriminatie voorkomen. “In Gent kunnen en mogen we onze ogen niet sluiten voor ethnic profiling. Het is belangrijk dat wanneer er discriminerende praktijken zouden gebeuren door de Gentse politie, er een grondig onderzoek plaatsvindt op basis van gestaafde feiten. Ik ben er zeker van dat de korpschef en de burgemeester er nét zo over denken”, lichtte Sara Matthieu toe tijdens de gemeenteraad.

Dat Stad Gent aan de slag wil gaan met een beleid tegen ethnic profiling is niet nieuw. Dat staat ook in het voorontwerp van het beleidsplan Gelijke Kansen. Alle acties op het terrein moeten binnen proportie en gericht zijn op het vatten van specifieke gekende dealers. Daar wil de Groen-fractie ook expliciet over waken.

De Groen-fractie zal hier later in de commissie Algemene Zaken zeker op terugkomen. Samen met de commissie is het belangrijk dat we bekijken hoe we dit het best kunnen doen

Blauw meer op straat

Het waren voor onze ordediensten bijzonder moeilijke werkomstandigheden de voorbije weken. Ze verdienen respect voor het werk dat ze geleverd hebben.

Een aantal dealers werd ondertussen opgepakt, en recent werd een heus drugslab opgerold.

Wat Groen betreft is er dringend nood aan meer inzet op onze meest nabije politiediensten. Groen gelooft in een nabijheidspolitie, met een doorgedreven inzet op wijkagenten die hun buurt kennen en die wederzijds respect en vertrouwen kunnen opbouwen. In een diversifiëring van het korps, zodat het een spiegel is van onze Gentse samenleving. In bodycams, omdat dat een situatie kan objectiveren en zo politie én burger kan beschermen. In anti-discriminatieprogramma’s en een politie die meer aanspreekbaar is, één die niet gewoon langsrijdt met de auto, maar meer tussen de mensen staat, te voet of met de fiets. “Blauw meer op straat” dus. Op dit moment hebben we in Gent, in tegenstelling tot Brusselse gemeentes of Borgerhout, geen verregaande conflicten tussen bewoners en politie. Dat is de verdienste van vele jaren lang werken aan relaties en aan een specifieke wijze van politiewerk. Dit behouden is nu net wat we hiermee willen bereiken.

Samen met de buurt

Een goed contact met bewoners is essentieel, niet alleen voor de politie maar ook voor beleidsmakers. Niet iedereen kent de weg naar stadsdiensten even goed, dat werd de voorbije weken opnieuw duidelijk. Er komen daarom extra inspanningen om de stem van álle wijkbewoners te horen. De komende maanden staan alvast vier gespreksavonden met buurtbewoners gepland. Omwille van de coronamaatregelen worden die digitaal georganiseerd.

Structurele oplossingen

Kinderen en jongeren

Op de gemeenteraad van 25 mei nam ook Groen-schepen van Jeugd Elke Decruynaere het woord: “De afgelopen weken ben ik gaan luisteren naar verschillende mensen uit de Brugse Poort. Jongeren, mama’s, basiswerkers met jarenlange terreinkennis. Zeer verschillende mensen, maar wat ze delen is de fierheid, fierheid op de Brugse Poort, een buurt waar ze hun hart aan verloren hebben en veel kansen zien.

Maar ik hoorde ook kwaadheid en onbegrip. Over vrouwen en meisjes die lastiggevallen worden op straat, over openlijk dealen en zwaar geweld. Ik hoorde de vraag om op veiligheid in te zetten, als basisvoorwaarde om met een gerust hart de kleine broers en zusjes naar de bakker om de hoek te laten gaan, te laten spelen in de parkjes. En ze geven aan dat ze zich niet gehoord voelen, dat ze vinden dat hun stem niet gehoord wordt, dat er te weinig plekken voor jongeren zijn.

Er zijn ook harde woorden gevallen. Over tekorten in de wijk en jongeren die zich niet (meer) welkom voelen. En ik neem die signalen zeer ernstig.”

Enkele concrete maatregelen rond jeugd:

• Er komt een straathoekwerker bij die specifiek zal werken met en voor de jongeren in de wijken Brugse Poort en Rabot.
• Jeugdwerkingen die de afgelopen jaren door buurtbewoners zelf uit de grond werden gestampt, krijgen budget om zelf jeugdwerkers in dienst te nemen, en extra steun bij de Jeugddienst.
• Vzw Jong gaat meer samenwerken met andere buurtorganisaties om zo alle jongeren uit de Brugse Poort te bereiken. De vzw zal ook meer aanwezig zijn op straten en pleinen.
• Jongerenwerking Kaarderij zal vanaf nu ook open zijn op de dagen dat er geen werking is (behalve op zondag) zodat jongeren een extra ontmoetingsplek hebben.
• Ook op Malem komt op termijn een nieuwe ontmoetingsplek voor jongeren en voor de buurt.

Stadsvernieuwing

Er is werk op elk beleidsdomein. We moeten niet alleen drugsdealers bestrijden, maar ook leegstand van winkelpanden. We moeten niet alleen zorgen voor veilige straten, maar ook voor aangename straten. En mensen die niet veel geld hebben, mogen door de hoge huurprijzen niet uit hun wijk geduwd worden.

Er zijn dus langdurig volgehouden structurele veranderingen nodig, niet alleen in de Brugse Poort maar ook in andere wijken. Aan die veranderingen zijn we hard bezig. De grote ommekeer in het Gentse woonbeleid, met de focus op huurders zonder veel middelen, is een belangrijke stap.

Met een budget van 4 miljoen euro voor stadsvernieuwing – vooral voor de as Bevrijdingslaan-Phoenixstraat – kiest de Stad ook resoluut voor een versterkte integrale aanpak. De krachtlijnen: extra dienstverlening en zorg, ingrepen in de publieke ruimte, overlastbestrijding, wonen boven winkels en het stimuleren van ontmoeting.

Wijkbudget

Buurtbewoners kunnen ook zelf aan de slag met het Wijkbudget. Omdat de verdeling van de middelen bepaald wordt door het aantal inwoners en enkele criteria rond kwetsbare Gentenaars, krijgen het Rabot en de Brugse Poort het grootste bedrag: 350.000 euro. Daarmee kunnen bewoners dus zelf initiatieven opstarten. De Stad voorziet uitgebreide begeleiding voor mensen bij wie het ook kriebelt, maar die minder ervaring hebben met paperasserij.

Meer weten?

👉 De volledige tussenkomst van Sara Matthieu

👉 Een overzicht van de brede aanpak

👉 Het antwoord van Elke Decruynaere