Professioneel profileren als sleutel voor wederzijds vertrouwen tussen burger en politie

23 Februari 2024

Professioneel profileren als sleutel voor wederzijds vertrouwen tussen burger en politie

Groen Gent heeft de problematiek van etnisch profileren al vaak aangekaart, het is hoopgevend dat er nu vooruitgang wordt geboekt maar het werk is nog niet af.

Groen ijvert voor een meer nabije politie en voor een divers politiekorps dat met wederzijds vertrouwen tussen burger en politie in alle Gentse wijken aanwezig is. Cruciaal voor dat wederzijds vertrouwen is de professionaliteit van het directe contact tussen burger en politie. Hiertoe voerde de Gentse politiezone het handelingskader 'professioneel profileren' in.

Groen is een grote voorstander van het door de Stad bestelde wetenschappelijke onderzoek naar de effecten van de implementatie van dit handelingskader. Deze maand vroeg fractieleider Fourat Ben Chikha naar de stand van zaken van de opvolging van het eindrapport. 

De Gentse politie hanteert al sinds 2020 het handelingskader 'professioneel profileren'. Dit draagt bij tot het wederzijds vertrouwen tussen burger en politie door zaken als etnisch profileren te voorkomen. 

Dit handelingskader is geïnspireerd door de aanpak van de Nederlandse Politie en opgesteld in samenwerking met Amnesty International.

Het handelingskader helpt om efficiënt en gericht personen te identificeren en te controleren om zo op basis van meer objectieve gegevens het profileringswerk te verrichten. Dit handelingskader bevat richtlijnen voor elke fase van een identiteitscontrole, gaande van selectie tot reflectie.  

Wetenschappelijk Onderzoek

Van 2021 tot 2023 werd op vraag van het Gentse stadsbestuur, een wetenschappelijk onderzoek uitgevoerd over de impact van dit nieuwe kader alsook de professionaliteit van de identiteitscontroles.

De resultaten van dit onderzoek toonden aan dat hoewel het merendeel van de politie verdienstelijk werk levert, er ook nog duidelijk verbeterpunten zijn. 

In 1 op de 5 gevallen vertoonden onze agenten respectloos gedrag bij de uitvoering van de controles, stellen de onderzoekers; ook de mate waarin burgers echt beluisterd worden door de agenten en niet onderbroken, was zeker vatbaar voor verbetering.

Opvolging aanbevelingen 

In de gemeenteraadscommissie van maandag 19 februari 2024 vroeg fractieleider van Groen Gent Fourat Ben Chikha naar de aanpak tot verbetering die uit het onderzoek naar voor is gekomen.

Het politiekorps schuift op basis van het onderzoek een aantal duidelijke actiepunten naar voor. 

Minder systematische identiteitscontroles

Sinds dit jaar is het aantal systematische controles verminderd. Systematische controles moet de uitzondering worden en kan enkel nog via toelating van de burgemeester.

Bij deze controles moet de toelichting aan de gecontroleerde burgers sterk verbeteren.

Burgers vinden het immers belangrijk om te weten waarom ze gecontroleerd worden. Zonder die uitleg voelen controles ad hoc of discriminerend aan en vergroot dit het wantrouwen tussen politie en burger. 

Er zal ook nog verder geïnvesteerd worden in opleidingen bij de politie. Het professioneel handelingskader zal zo nog sterker ingebed worden binnen het korps.

Meer dan 700 agenten volgden reeds een extra opleiding. Vierhonderd onder hen leerden in een tweede opleiding met virtual reality-brillen (VR) om te gaan met specifieke scenario’s. In deze opleidingen wordt grotere aandacht besteed aan de communicatie. Er komt ook meer aandacht voor het dwangmatige karakter dat door de burger wordt aangevoeld bij een controle. 

De Gentse Groenfractie betuigt zich alleszins alvast tevreden over de actiepunten. Het toont dat de politie het probleem erkent en het onderzoek ernstig neemt. 

"De Gentse politie levert duidelijke inspanningen voor een betere implementatie van het handelingskader professioneel profileren in het korps. Er is een investering in vorming van het personeel maar ook ruimte voor structurele bijsturing in de werking op basis van het onderzoek." - Fourat Ben Chikha, fractieleider

"De Gentse politie levert duidelijke inspanningen voor een betere implementatie van het handelingskader professioneel profileren in het korps."

"Er is een investering in vorming van het personeel maar ook ruimte voor structurele bijsturing in de werking op basis van het onderzoek", aldus Fourat Ben Chikha, fractieleider.

Groen Gent heeft de problematiek van etnisch profileren al vaak aangekaart, het is hoopgevend dat er nu vooruitgang wordt geboekt maar dat werk is nog niet af, we zullen dit punt dan ook van nabij blijven opvolgen. De weg naar een nabije politie, ingebed in de buurt en opererend in wederzijds vertrouwen tussen burger en politie, is een weg die wij samen met zowel de Gentenaar als de politie zullen blijven bewandelen.

Professioneel handelen en kritisch wetenschappelijk onderzoek naar de eigen werking leiden hierbij tot een win-win voor zowel politie als burger.

Blijf op de hoogte

Wil je wekelijks op de hoogte blijven van het belangrijkste politieke nieuws van onze Groene schepenen en gemeenteraadsleden? Schrijf je dan in voor onze fractienieuwsbrief.