Sinds jaar en dag is Gent pionier voor alternatieven voor verwarming met gas.

Hoe kunnen we alle gebouwen in de stad verwarmen zonder fossiele brandstoffen? En hoe doen we dat collectief en sociaal? Dat staat in de Gentse warmtevisie. Afgelopen maandag keurde de Gentse gemeenteraad de tekst goed.

"Overstappen op groene verwarming is broodnodig. Niet alleen voor het klimaat, maar ook om los te komen van invoer van gas uit landen als Rusland", zegt raadslid Jeroen Van Lysebettens.

Elk jaar betaalt iedereen in Gent samen 138 miljoen euro aan gas. Dat geld laten we beter circuleren in de lokale economie. En de luchtkwaliteit, die zal er alleen maar beter op worden als we stoppen met stoken met fossiele brandstoffen.

"Overstappen op groene verwarming is broodnodig. Niet alleen voor het klimaat, maar ook om los te komen van invoer van gas uit landen als Rusland." - Jeroen Van Lysebettens, gemeenteraadslid

In de visie wordt een overzicht gegeven van de mogelijke oplossingen, op basis van jaren onderzoek door de stad.

Lees hier de warmtevisie.

Voor de meeste woningen en gebouwen in Gent zullen kleinschalige warmtenetten en individuele warmtepompen de oplossing zijn.

Die kunnen de warmte halen uit bodem, lucht, rivieren, rioleringen en eventueel restwarmte van omliggende bedrijven. Dat blijkt uit een reeks onderzoeken en praktijkvoorbeelden, uitgevoerd door de Stad Gent, onderzoeksinstellingen en bedrijven.

Sinds jaar en dag is Gent pionier voor alternatieven voor verwarming met gas. Dit jaar is nog het project Kaai 24 opgeleverd, waar de huizen worden verwarmd met water uit de dokken. Het gaat om een gemengd project, met meer dan 25% sociale woningen.

"Alle Gentenaars moeten meekunnen, op hun eigen tempo. De transitie moet sociaal en collectief gebeuren, op het renovatieritme van de woningen." - Tine Heyse, schepen van Klimaat 

Met de sociale woningen in Nieuw Gent, Cohousing Bijgaardehof, Cohousing Kerselaar, het project van @energent Potuit, De Krook en het Wintercircus … hebben we heel wat voorlopersprojecten voor gasvrij verwarmen. Kwestie is om die op te schalen en te versnellen.

Bovendien: bij nieuwe projecten met meer dan 5 woningen wordt er nu al geen gas meer gebruikt door Vlaamse wetgeving. Vanaf 2025 geldt dat voor alle nieuwbouw. De uitdaging ligt dus bij de bestaande woningen.

Geen mirakels, wel warmtepompen

"Er is dan wel geen wonderoplossing die alles in een klap oplost, maar gelukkig is er de warmtepomp", zegt Jeroen Van Lysebettens.

"Individueel of collectief in kleinschalige buurtwarmtenetten: warmtepompen zijn meer dan drie keer efficiënter dan andere warmtebronnen. Bovendien gaat de technologische ontwikkeling razendsnel waardoor ze steeds goedkoper, stiller en efficiënter worden."

Collectief en sociaal

"Alle Gentenaars moeten meekunnen, op hun eigen tempo. De transitie moet sociaal en collectief gebeuren, op het renovatieritme van de woningen,” zegt schepen Tine Heyse. 

Het woonbeleid en het energiebeleid sporen samen in de warmtevisie. De Stad heeft als ambitie om 20% sociale woningen te voorzien. Voor die bewoners wordt de transitie naar fossielvrije verwarming geregeld door de woonmaatschappij.

Huiseigenaars en verhuurders krijgen collectieve ondersteuning via advies, begeleiding en financiële oplossingen zoals leningen en premies. Speciale aandacht zal daarbij gaan naar het collectief fossielvrij maken van appartementen. In Gent woont ongeveer 40% van de gezinnen in een appartement.

Betaalbaarheid: alles hangt af van de tax shift

Technisch gezien liggen de kaarten nu op tafel. Maar de betaalbaarheid is een knelpunt.

Warmtepompen werken op elektriciteit, en die is in Vlaanderen 5 keer duurder dan gas. De Vlaamse regering moet een taxshift doorvoeren om dat verschil weg te werken. Zonder tax shift, geen warmtetransitie.

Wat met industriële restwarmte?

Het ziet ernaar uit dat industriële restwarmte vooral zal ingezet worden bij bedrijven. Met industriële warmtepompen kan er opnieuw proceswarmte van worden gemaakt, die intern of door naburige bedrijven zal worden gebruikt. Bovendien investeren bedrijven zelf fors in energiebesparing, wat vaak betekent dat er minder restwarmte over blijft.

Dat inzicht is gekomen door jarenlang studiewerk en pilootprojecten in de stad, op basis van de huidige situatie. Duiken er later toch opportuniteiten op voor verwarming met restwarmte, dan zullen die zeker worden onderzocht. 

Lees hier de warmtevisie. 

Blijf op de hoogte

Wil je wekelijks op de hoogte blijven van het belangrijkste politieke nieuws van onze Groene schepenen en gemeenteraadsleden? Schrijf je dan in voor onze fractienieuwsbrief.