Taal, altijd en overal

23 Februari 2024

Taal, altijd en overal

"Taal is deel van je identiteit. Als je de thuistaal op de juiste manier toelaat op school, voelen kinderen zich gezien: ze voelen zich beter en zelfverzekerder, en presteren dus ook beter."

Deze week was het de Internationale Dag van de Moedertaal. Die dag vieren we de diversiteit van talen over de hele wereld. Aferin! Wonderful! Que bien! Ook in Gent kun je vele talen horen, op straat, op de werkvloer en op de schoolbanken. Een derde van de kinderen en jongeren in Gentse scholen spreekt thuis een andere taal dan Nederlands. Een uitdaging voor het onderwijs, maar ook een troef!

Zo’n 7.000 talen bestaan er wereldwijd. Zo’n vaart loopt het niet in Gent qua taaldiversiteit, maar het is wel een feit: meertaligheid is niet meer weg te denken uit onze samenleving, en al zeker niet uit het onderwijs. Veel kinderen in onze scholen hebben een andere moedertaal dan Nederlands. 

Meertaligheid als troef

Vroeger was meertaligheid op school een taboe, de focus lag volledig op het spreken van enkel Nederlands. Vandaag wordt het gezien als een troef: we weten dat kinderen met een andere moedertaal juist een taalrijkdom hebben. Zeker als ze thuis opgroeien in een rijk taalbad, zullen ze een nieuwe taal, zoals het Nederlands, vlotter oppikken.  

"Taal is deel van je identiteit. Als je de moedertaal toelaat op school, voelen kinderen zich gezien: ze voelen zich beter en zelfverzekerder, en presteren dus ook beter." - Evita Willaert, schepen van Onderwijs

Van taboe naar positieve aandacht dus. En dus kan de moedertaal ook op school functioneel ingezet worden, als het het kind helpt om Nederlands en andere vak-inhouden te verwerven.

Schepen Evita Willaert: "Taal is deel van je identiteit. Als je de thuistaal op de juiste manier toelaat op school, voelen kinderen zich gezien: ze voelen zich beter en zelfverzekerder, en presteren dus ook beter."

"De moedertaal gericht inzetten helpt en stimuleert de kinderen bovendien om sneller en beter Nederlands te leren. Dat verzinnen we niet: de functionele inzet van meertaligheid is wetenschappelijk gefundeerd. En net dat beter Nederlands leren is zo belangrijk als we alle kinderen gelijke kansen willen geven."

"De moedertaal gericht inzetten helpt de kinderen om beter Nederlands te leren, dat is wetenschappelijk gefundeerd. En net dat beter Nederlands leren is zo belangrijk als we alle kinderen gelijke kansen willen geven." - Evita Willaert, schepen van Onderwijs

Het Onderwijscentrum van de Stad Gent (OCG) speelt hierin al jaren een prominente rol. Het helpt schoolteams met hoe je actief aan de slag kunt met meertaligheid in de klas én hoe je een brug slaat tussen de school- en thuiscontext – heel belangrijk voor een sterke taalontwikkeling. Aangepaste spelletjes, workshops en lessenpakketten, nascholing en begeleiding op maat, het OCG heeft het allemaal.

Taalsteun voor kleuters

Naast meertalige educatie blijft ook taalsteun belangrijk.

Onlangs verschenen de resultaten van de laatste Koala-test. Dat is een taaltest van de Vlaamse overheid voor kinderen in de derde kleuterklas, om te kijken wie vlot kan starten in de lagere school. Wat bleek? Eén op zes Vlaamse kleuters heeft taalsteun nodig.

"Alledaagse oefenmomenten zijn zo belangrijk: samen eten, samen spelen in de opvang… Mijn visie? Taal, altijd en overal." - Evita Willaert, schepen van Onderwijs

In Gent blijkt dat 16 procent van de kleuters extra hulp kan gebruiken, 4 procent heeft intensieve steun nodig.

Deze cijfers verwonderen onze kleuterleerkrachten niet. Zij kennen hun kleuters en volgen hen dagdagelijks op. Ze weten dus wie een extra duwtje nodig heeft. De Vlaamse minister van onderwijs maakt nu extra geld vrij om scholen te helpen bij deze ondersteuning. 

Oefenen in alledaagse situaties

Schepen Evita Willaert: "Het is goed dat er cijfers zijn. En extra geld. Zo kunnen we nog meer zorgen dat elk kind de lagere school kan starten met gelijke kansen. Ik ben ook voorstander van oefenkansen in alledaagse situaties, bijvoorbeeld tijdens de middag- of naschoolse opvang."

"Ons onderzoek ‘Lekkers op school’ toonde al aan dat kleuters zoveel meer taal oppikken door samen op school te eten. Zo leren ze spelenderwijs Nederlands, samen met hun vriendjes en hun begeleiders die daarin werden opgeleid. Maar ook hier is geld voor nodig."

Blijf op de hoogte

Wil je wekelijks op de hoogte blijven van het belangrijkste politieke nieuws van onze Groene schepenen en gemeenteraadsleden? Schrijf je dan in voor onze fractienieuwsbrief.