"We zijn de enige Vlaamse stad die zo'n patrouilles structureel organiseert."

📷 Straathoekwerkers Isabelle en Wannes

Ook in onze stad slapen helaas mensen buiten of in precaire omstandigheden, zelfs tijdens deze koude winternachten. De straathoekwerkers van de Stad Gent gaan het hele jaar door op nachtpatrouille en bij vorst doen ze zelfs dagelijks een ronde. Ze zoeken buitenslapers op met warme soep, een droge slaapzak of een slaapmatje, ze leiden toe naar de nachtopvang voor wie dat wil en vooral: ze bieden wat vriendelijkheid en menselijkheid in de barre omstandigheden. 

Extra patrouilles tijdens de vorst

Eerst regende het weken aan een stuk en daarna kwam de vorst: temperaturen onder nul, ijs op wegen en plassen. Voor de mensen die in onze stad buiten slapen zijn dit de slechtst mogelijke omstandigheden. Hun kleren en slaapzak zijn mogelijks vochtig of nat en met de vrieskou erbij wordt het helemaal onmenselijk. 

Dit zijn de omstandigheden waarin de straathoekwerkers van het team Outreachend Werk hun 'gasten' aantreffen.

"In Gent willen we niemand aan zijn lot overlaten. Daarom gaan de straathoekwerkers het hele jaar door op nachtpatrouille. Bij vorst gebeuren de rondes dagelijks." - Evita Willaert, schepen van Outreachend Werk

Bij vorst trekken ze daarom elke avond de straat op, met een vriendelijk woord en wat materiële hulp op zak. Ze stippelen een parcours uit van ‘gekende’ buitenslaap-plaatsen op zoek naar dakloze mensen.

Wie wil wordt toegeleid naar nachtopvang. Anderen kunnen wat warme soep krijgen of een verse slaapzak.

"In Gent willen we niemand aan zijn lot overlaten. Daarom gaan de straathoekwerkers het hele jaar door op nachtpatrouille. Bij vorst gebeuren de rondes dagelijks."

"We zijn de enige Vlaamse stad die zo'n patrouilles structureel organiseert", zegt Evita Willaert, schepen van Outreachend Werk.

Een blik achter de schermen: een vorstpatrouille

De voorbereiding van de vorstpatrouilles gebeurt overdag. Het team straathoekwerk omvat 16 straathoekwerkers en 7 jeugdstraathoekwerkers.

Voor hun reguliere werk zijn zij meestal verbonden met een specifieke wijk, en ze leggen alle info samen om een 'kaart' te maken met informatie over mogelijke vindplaatsen van buitenslapers. Een groot stuk karton, een rugzak in een hoekje ... Het zijn tekenen van buitenslapen.

Alle outreachende werkers zijn alert voor deze tekenen en hun input wordt verwerkt tot een lijst met mogelijke vindplaatsen.

De lijst wordt telkens bijgewerkt waardoor de meest acute locaties kunnen bezocht worden, soms met focus op de binnenstad, soms meer gericht op de 19e-eeuwse gordel. 

"Mijn grote dank en bewondering gaat uit naar de straathoekwerkers. Ze maken het harde verblijf op straat een beetje menselijker." - Evita Willaert, schepen van Outreachend Werk

"Mijn grote dank en bewondering gaat uit naar de straathoekwerkers. Ze maken het harde verblijf op straat een beetje menselijker."

"Dit is een job met een groot engagement, dit blijft ook aan hun ribben kleven. Ze zijn echt een niet-te-missen-team voor de meest kwetsbaren in onze stad", zegt Evita Willaert, schepen van Outreachend Werk.

Feestmaaltijd uit Brugse Poort

Tegen 19 uur trekt een groep van 2 of 3 werkers de nacht in. Ze hebben meestal warme soep of thee mee, slaapzakken, matjes. Onlangs kregen ze ook warme kousen en sjaals van burgers, die ze ook hebben uitgedeeld. Op kerstavond kregen ze warme feestmaaltijden om mee te nemen op ronde, van een restaurant in de Brugse Poort. Mooi.

De patrouille werkt een vooraf bepaald parcours af, op zoek naar buitenslapers. Soms vinden ze onbekende mensen, maar er staan ook meerdere mensen op hun radar.

Ook dat gebeurt binnen het team: straathoekwerkers vragen elkaar soms om bepaalde gasten even te gaan opzoeken, om te checken of alles ok is. Of melden een ongerustheid over iemand die ze al een paar dagen niet hebben gezien, met de vraag om eens extra uit te kijken.

Wat menselijk contact kan wonderen doen

Tijdens vriesnachten worden noden extra acuut. Er wordt dan ook nog meer aanklampend gewerkt. Buitenslapers worden wakker gemaakt, tenzij ze aangeven dat ze dat niet willen. Hun situatie wordt geëvalueerd en er wordt hulp aangeboden. Bij noodgevallen worden de hulpdiensten gecontacteerd.

Uit de getuigenissen van de straathoekwerkers klinkt vooral veel dankbaarheid vanuit de buitenslapers door. Een vriendelijk woord, wat menselijk contact; het kan wonderen doen.

"De nacht- en vorstpatrouilles spelen een cruciale rol in het welzijn van dakloze mensen." - Evita Willaert, schepen van Outreachend Werk

Dat is de basis van de job als straathoekwerker: contact maken, tijd nemen en een babbel slaan. Bouwen aan vertrouwen en hopelijk meer, op een dag, als de persoon er klaar voor is. 

"De nacht- en vorstpatrouilles spelen een cruciale rol in het welzijn van dakloze mensen."

"Ze worden uitgevoerd door toegewijde medewerkers die een expertise hebben ontwikkeld in het inschatten van situaties en het toeleiden van mensen naar de juiste hulp", zegt Evita Willaert, schepen van Outreachend Werk.

Kan ik zelf iets doen? 

Deze patrouilles door de straathoekwerkers zijn - soms letterlijk - van levensbelang voor de buitenslapers in onze stad. Maar ook als burger kan je je steentje bijdragen, bijvoorbeeld door even te polsen of alles oké is als je iemand ziet op straat.

"Je moet geen schrik hebben om iemand aan te spreken, een teken van betrokkenheid kan veel betekenen!" - Evita Willaert, schepen van Outreachend Werk

"Het is belangrijk om mensen in hun waardigheid te laten. En hoe klein ook, je kan altijd iets doen. Je moet geen schrik hebben om iemand aan te spreken, een teken van betrokkenheid kan veel betekenen!", zegt Evita Willaert, schepen van Outreachend Werk.

Als Gentenaar kan je wel degelijk een belangrijke rol spelen voor de meest kwetsbaren uit onze stad. Een vriendelijk woord, een babbel of gewoon even naast de kwetsbare persoon gaan zitten kan een verschil maken.

Men zegge het voort … samen maken we van Gent een 'warme' stad voor alle inwoners!

Wil je meer lezen? Wannes en Isabelle van het team 'straathoekwerk' van de Stad Gent werden deze week geïnterviewd door verschillende media. Lees en luister hier als je meer wil weten: 

• Het Nieuwsblad
• VRT nieuws
• Het Laatste Nieuws

Blijf op de hoogte

Wil je wekelijks op de hoogte blijven van het belangrijkste politieke nieuws van onze Groene schepenen en gemeenteraadsleden? Schrijf je dan in voor onze fractienieuwsbrief.