Al meer dan zes jaar werd ze warm en in meerdere steden positief onthaald. Ze is zo bevraagd dat er meerdere queens opgeleid moesten worden.

Ieder jaar laait dezelfde discussie op. Sinterklaas wordt maar al te graag door conservatieve partijen ingezet om het zogenaamde 'woke-spook' extra kracht bij te zetten. De komt van Queen Nikkolah werd dit jaar zelfs door de internationale pers opgepikt in The Guardian. Dat de komst van Queen Nikkolah geen vervanging van, maar een extra kinderfeest bovenop Sinterklaas is, werd weinig belicht. Daarom kroop Hafsa samen met politicoloog Nadia Nsayi in de pen om een scherp opiniestuk neer te schrijven.

Het woke-spook lijkt zich collectief in de geesten te settelen. Het leidt af van de essentie

De komst van Queen Nikkolah in Gent schopte het tot in het Vlaams Parlement en de studio’s van de nationale televisiezenders.

Een Brusselse artieste wil ons met deze mythe van een straffe, charismatische vrouw in een rode koninginnenjurk laten nadenken over de raciale en gendergrenzen. Ook die van het sinterklaasfeest. Al meer dan zes jaar werd ze warm en in meerdere steden positief onthaald. Ze is zo bevraagd dat er meerdere queens opgeleid moesten worden.

Niet met de bedoeling om de ‘traditionele’ Sint te cancelen, wel als extra kinderfeest. Ouders, kinderen, leerkrachten zijn welkom voor een ontmoeting met de Queen. Er zal – zoals het hoort bij een kinderfeest – een glimlach getoverd worden op het gezicht van elk kind.

Los van de ontvangst door de Queen kunnen oude sintboeken die stereotiepen van Pieten met een zwarte huid, kroeshaar en rode lippen bevatten, ingeruild worden voor recenter exemplaar. Geen ‘radicale woke’ boeken, maar boeken die wij gewoon kunnen kopen in de doorsnee Vlaamse boekhandel. Een van de boeken is Dag Sinterklaas, naar de verhalen van Hugo Matthysen.

De uitnodiging voor het feest was gericht aan jonge ouders uit Gent, niet aan de Vlaams minister van Wonen. Wij dachten dat hij daar geen tijd voor zou hebben zolang de wooncrisis niet is aangepakt. Toch zette hij er een megafoon op, mét een verdraaide lezing van het initiatief.

Op achterste poten

Ook zonder megafoon was er interesse, het evenement was reeds volzet met meer dan 300 inschrijvingen. Net zoals er duizenden kinderen in Gent op uitnodiging van de stad of in de stadsscholen de Sint zullen ontmoeten, krijgen enkele honderden kinderen de kans om in de magische wereld van Queen Nikkolah te stappen.

Voor sommigen lag de Queen ontvangen in het stadhuis moeilijk. Filosoof Patrick Loobuyck vond dit ‘onvoorzichtig’ (HLN, 29/11/2023). Anderen gingen helemáál in het rood en creëren sindsdien het fake news dat in Gent de Sint met witte baard niet meer welkom zou zijn en – stel je voor – vervangen werd door een zwarte vrouw om haar te schrappen. Niet waar dus.

Thomas Goorden meldde zich ondertussen als “geheelonthouder” van de Sint-Of-Wie-Dan-Ook (DM 1/12) omdat in zijn ogen de strijd niet gewonnen kan worden van een kleine maar fanatieke groep die het kinderfeest altijd zal blijven aangrijpen om conservatieve en of zelfs plat racistische ideeën te promoten.

Het interview in de weekendkrant met Sarah Vandeursen (DM 2/12) toont waarom we het kinderfeest niet mogen loslaten zoals Goorden suggereert. Deze hetze is een stuiptrekking die volgt uit een evolutie. Steeds meer meningen komen aan bod en het is soms wat schrikken als minderheidsgroepen aangeven dat in de gewoontes van de meerderheid blinde vlekken zijn.

Dat bleek ook in Gent uit een bevraging van Burgerplicht Gent (een socio-culturele organisatie) met ondersteuning van het Gents Kunstenoverleg. De toegankelijkheid van het cultuurlandschap waar Gent zo trots op is, werd daarbij in vraag gesteld. Meer dan vierhonderd Gentenaars met migratieroots gaven aan zich weinig thuis te voelen in het huidige cultuuraanbod. De analyse in het rapport stelt: “Wij willen geen zit aan de tafel, maar de tafel herbouwen tot een plaats waar rechtvaardigheid en gelijkheid het uitgangspunt is.”

Gent, de bruisende cultuurstad die meedingt naar de titel van Culturele Hoofdstad 2030, de zelfverklaarde stad ‘met een hoek af’ zou nochtans – althans in theorie – de ideale plek kunnen zijn om kritisch naar maatschappelijke uitdagingen te kijken en om nieuwe cultuurprojecten te omarmen. Maar dat was duidelijk buiten een aantal politieke partijen gerekend. We stellen vast dat ideeën mogen evolueren, maar niet te snel. Wie bepaalt daarbij het tempo? En wie mag deelnemen?

Het woke-spook, mede gecreëerd door de partij van Bart De Wever, lijkt zich collectief in de geesten te settelen. Het leidt af van de essentie en misschien wel vooral van een falend Vlaams beleid. Lege brooddozen (DM 3/12), discriminatie op de woning- en arbeidsmarkt, een tekort aan sociale woningen, wachtlijsten in de zorg, verkeersdoden, openbaar vervoer dat mensen letterlijk in de kou laat staan, crisis in de kinderopvang, lerarentekort… Zou het niet logischer zijn dat deze fundamentele problemen ‘trending’ zijn op sociale media in plaats van een kinderfeest?

Conservatieve politici misbruiken het moment om het belang van representatie in twijfel te trekken en om de artistieke vrijheid te beperken.

Wat een kleinschalig kinderfeest wilde zijn, moest voor de N-VA en het VB blijkbaar uitgroeien tot een symbool. Een ‘identitaire strijd’ die de initiatiefnemers niet opgezocht hebben. Een stellingenoorlog tussen rechts en links, tussen conservatief en progressief. Het is akelig om de machine van intimidatie aan het werk te zien tegen politici en, in dit geval opnieuw tegen middenveld en artiesten die anders denken. Met het excuus dat enkel conservatieven de westerse waarden verdedigen, moet het vrije denken – nochtans een hoeksteen van die westerse waarden – er aan geloven. Wie cancelt wie, eigenlijk?

Blijf op de hoogte

Wil je wekelijks op de hoogte blijven van het belangrijkste politieke nieuws van onze Groene schepenen en gemeenteraadsleden? Schrijf je dan in voor onze fractienieuwsbrief.