"Veel scholen herkennen zich niet in de cijfers. De harde, maar selectieve data geven een vertekend beeld van het werk dat elke dag gebeurt." - Evita Willaert, schepen van Onderwijs

Het Nieuwsblad gaf de voorbije weken een nieuwe betekenis aan het begrip 'onderwijzer'.  De redactie ontwikkelde een tool die ouders moet helpen om een passende secundaire school te kiezen voor hun kinderen. Die keuze houdt veel ouders bezig, en het transparant ontsluiten van informatie over een school en de geboden kwaliteit, zou hen daarbij moeten ondersteunen.  Maar de 'Onderwijzer' valt in slechte aarde bij de Gentse scholen.

Een online Onderwijzer?

Het Nieuwsblad ontwikkelde 'de Onderwijzer', een online databank die gegevens van secundaire scholen verzamelt in een toegankelijk overzicht. Het gaat onder meer over het aantal A-, B- en C-attesten, over  leerlingenkenmerken en over cijfers over de doorstroming richting het hoger onderwijs.

De Onderwijzer wordt druk geraadpleegd, en lijkt dus tegemoet te komen aan een vraag die leeft bij ouders en leerlingen. Dat is op zich niet verrassend.

De zoektocht naar een passende school is niet altijd eenvoudig, maar voor iedereen zeer belangrijk. Het is niettemin opvallend dat een krant deze opdracht heeft opgenomen, en dat dit niet in samenspraak met het onderwijsveld is gebeurd.

Gentse scholen reageren boos en ongerust

Onderwijzers worden normaal met open armen ontvangen op de scholen, maar deze keer niet. Evita Willaert werd als schepen van Onderwijs gecontacteerd door verschillende scholen. Op een overleg met vertegenwoordigers uit het volledige Gentse onderwijsveld klonken emotionele en zelfs boze reacties.

De Onderwijzer geeft een vertekend beeld van wat er op de scholen gebeurt. De gekozen parameters en cijfers zijn misleidend en missen context en nuance.

Te weinig betrokkenheid

Hoewel de krant intussen heel wat duiding en context gaf in bijhorende artikels, ontbreekt die in de basis zelf, namelijk de online tool.

Een correct beeld presenteren van de kwaliteit die in elke school wordt geleverd, is complex. De vraag is dan ook waarom dit niet meer met betrokkenheid van het veld is gebeurd.

Eenzijdige focus op doorstroming hoger onderwijs

"De kwaliteit van het werk dat op een school gebeurt, is niet enkel af te lezen uit de doorstroom richting hoger onderwijs.  Het is een samenspel van vele en soms complexe elementen. Het latere succes van leerlingen en hun kansen op de toekomst hangen ook niet enkel samen met het verder studeren na secundair onderwijs."

"Waarom voegt men bijvoorbeeld geen cijfers toe van het aantal leerlingen dat een vast contract heeft na drie jaar? Ik ben bezorgd over het effect dat deze tool mogelijk zal hebben."

"Waarom voegt men bijvoorbeeld geen cijfers toe van het aantal leerlingen dat een vast contract heeft na drie jaar?" - Evita Willaert, schepen van Onderwijs

"Mogelijk versterkt dit de segregatie tussen verschillende scholen, doordat gegevens en conclusies onterecht aan elkaar worden gekoppeld", aldus Evita, schepen van Onderwijs.

Een opvallende parameter in de tool is de doorstroom naar hoger onderwijs en de bijhorende slaagkansen. De indruk ontstaat dat kwaliteit van onderwijs wordt gekoppeld aan die doorstroming. Dat is een slag in het gezicht van scholen waar de stap naar het hoger onderwijs niet voor alle leerlingen het doel is.

BSO en TSO verrichten uitstekend werk

Opnieuw worden de ASO-richtingen voorop geplaatst. Ook scholen met een aanbod in beroeps- of technisch onderwijs verrichten uitstekend werk!

Zij leveren grote inspanningen om hun leerlingen te begeleiden richting de arbeidsmarkt of een verdere studie of kwalificatie. De context waarin ze dat doen, is in veel gevallen niet eenvoudig, maar doet geen afbreuk van de onderwijskwaliteit.

Onderwijskwaliteit is ...

Elke school kent een eigen geschiedenis en draagt een eigen pedagogisch project uit. Die eigenheid is niet te vatten in cijfers, diagrammen en tabellen. De verschillen tussen leerlingen zijn bijvoorbeeld groot als je hun startpositie bekijkt. Die ongelijkheid zegt niks over de kwaliteit die de school kan bieden.

Het echte werk zit onder meer in het traject dat zo'n school aflegt met elke leerling en de stappen die worden gezet tussen het eerste en het laatste jaar in het secundair onderwijs.

Vertekend beeld

"Het ontsluiten van data verdient steun. Dit initiatief brengt een breder debat op gang over hoe we dat doen, maar toont ook aan dat zoiets best gebeurt in samenspraak met het onderwijsveld zelf."

"Veel scholen herkennen zich niet in de cijfers. De harde, maar selectieve data geven een vertekend beeld van het werk dat elke dag gebeurt."

"Voor een sector die onder druk staat en o.a. met een personeelstekort kampt, komt dit hard binnen. Ik begrijp de emotionele reacties", vindt Evita Willaert, schepen van Onderwijs.

Welzijn belangrijk element

De minister neemt daarin wel initiatief. De zogenaamde leerwinsttoetsen - die sinds kort tot Vlaamse toetsen zijn herdoopt - zijn daarin een stap vooruit.

De Gentse scholen gaven wel al aan dat ook hierbij de nodige duiding belangrijk zal zijn. Ze spraken de zorg uit over hoe die resultaten zullen gebruikt worden.

Heel wat ouders geven aan dat ook het welzijn van hun kinderen een belangrijk element is in de schoolkeuze. Een online databank - van welke aard ook - vervangt dus nooit een kennismaking op het terrein zelf, de gesprekken met directies en leraren ...

Blijf op de hoogte

Wil je wekelijks op de hoogte blijven van het belangrijkste politieke nieuws van onze Groene schepenen en gemeenteraadsleden? Schrijf je dan in voor onze fractienieuwsbrief.