Een geïntegreerde visie op onderwijs en welzijn ontbreekt momenteel op Vlaams niveau. Het klinkt goed om te zeggen dat ouders hun verantwoordelijkheid moeten nemen. Maar het is ook al te simpel.  

Het voorbije weekend publiceerde De Morgen een uitgebreid interview met twee stemmen die klinken in het onderwijs, Philip Brinckman (schooldirecteur, leidt commissie voor Beter Onderwijs) en Koen Pelleriaux (baas Gemeenschapsonderwijs).

Op het einde verwijst dhr. Brinckman naar één van de reportages uit de reeks "Schoolvoorbeelden" over een school in de Brugse Poort in Gent. Hij stelt: "Ik hoed me voor een systeem waarin scholen uitpakken met de sociale diensten die ze aanbieden en niet met de kwaliteit van hun onderwijs." 

Dat is een te makkelijke stelling. Evita Willaert, schepen voor Onderwijs, kroop in haar pen en doet een oproep:

Mijn visie? En waarom kan een school geen plek voor beide zijn? Een plek waar kinderen uitstekend onderwijs genieten, maar waar ook plaats is voor een OCMW-zitdag voor hun ouders, of een proefproject rond gezonde en betaalbare maaltijden? 

Het is niet de leerkracht die boterhammen moet smeren of sociale problemen oplossen. Maar welzijnsissues stoppen niet aan de schoolpoort, ze zijn een realiteit in de klas. En welk kind met honger of stress komt toe aan leren? 

Het Gentse beleid integreert onderwijs en welzijn actief, met Brugfiguren als succesvol voorbeeld. Deze verbindende schakels tussen school en ouders worden 100% gefinancierd vanuit de stadskas. Ze zijn geen last, zoals gesuggereerd. Ze ontlasten net de leerkracht, die zich voluit kan inzetten op het lesgeven.

Brugfiguren faciliteren onderwijskwaliteit

Wie nieuwsgierig is naar wat een brugfiguur allemaal doet, en hoe ze elke dag het verschil maken, kreeg een uitstekende inkijk door de reportage. Op de Gentse scholen zijn intussen 55 brugfiguren in het basis- en secundair onderwijs aan de slag. De brugfiguren worden er met open armen onthaald en zijn een welgekomen hulp omdat ze voor de schoolteams een voelbaar verschil maken. Ze werken op de kruising tussen onderwijs en welzijn en vervullen een cruciale rol in onze stad.

Brugfiguren werken op de kruising tussen onderwijs en welzijn en vervullen een cruciale rol in onze stad.

De Gentse brugfiguren worden op scholen ingezet vanuit de overtuiging dat de school kan dienen als vindplaats van kinderen met nood aan sociale dienstverlening. In tegenstelling tot wat dhr. Brinckman lijkt te suggereren, belasten we op deze manier de schoolorganisatie helemaal niet, wel integendeel.

De brugfiguren nemen taken op waardoor de leerkrachten ontzorgd worden en zich net op hun kerntaken kunnen focussen. Het inzetten op brugfiguren brengt de onderwijskwaliteit dus niet in het gedrang, ze effent de weg.

Een verzuild Vlaams beleid

Die geïntegreerde visie op onderwijs en welzijn ontbreekt momenteel op Vlaams niveau. Het klinkt goed om te zeggen dat ouders hun verantwoordelijkheid moeten nemen. Maar het is ook al te simpel.

Alsof ouders ervoor kiezen om hun kinderen met een lege brooddoos naar school te sturen. Om de school en de leraar te beschermen of te ontzien stelt minister Weyts dat scholen hierin geen taak moeten opnemen. Een nobele gedachte, maar dan wel één die in de realiteit snel een holle frase wordt.

Een geïntegreerde visie op onderwijs en welzijn ontbreekt momenteel op Vlaams niveau. Het klinkt goed om te zeggen dat ouders hun verantwoordelijkheid moeten nemen. Maar het is ook al te simpel.

Op élk overleg dat we in onze stad met vertegenwoordigers van de verschillende onderwijsnetten hebben, weerklinken noodkreten. Niet omdat ze deze taken niet meer willen opnemen, maar omdat ze erkenning en ondersteuning willen. Ook de brugfiguren krijgen geen Vlaamse ondersteuning.

We betalen hen 100% met de stadsmiddelen. Dhr. Brinckman lijkt ervan uit te gaan dat een brugfiguur met onderwijsmiddelen wordt aangesteld, en dus weegt op de onderwijsorganisatie en -kwaliteit. Quod non.

Een geïntegreerd Gents beleid

In Gent timmeren we intussen verder aan het geïntegreerd beleid tussen onderwijs en welzijn. Behalve de brugfiguren rollen we projecten uit als Kinderen Eerst en Lekkers op School.

‘Kinderen Eerst’ houdt in dat we op een aantal scholen een ‘loket’ plaatsen waar ouders terecht kunnen met welzijnsvragen, een soort pop-up zitdag van het OCMW. We helpen gezinnen zo de weg te vinden naar de gepaste hulpverlening.

Samen met HIVA-KU Leuven en HOGENT onderzoeken we in het project ‘Lekkers op School’ gedurende twee jaar hoe betaalbare en gezonde voeding op school het welbevinden en de ontwikkelingskansen van kleuters kan beïnvloeden.

Het is tijd om een beleid uit te rollen dat scholen omarmt door hen te ondersteunen in de uitdagingen waarmee ze geconfronteerd worden. Enkel goed onderwijs helpt honger de wereld niet uit. Politieke keuzes doen dat wel.

Ik geloof zeer sterk dat we deze verbinding actief moeten blijven nastreven en intens versterken. Het zijn niet louter de ‘hersenen’ van het kind op dat schoolstoeltje; het héle kind zit in de klas, inclusief het eventuele rugzakje. Welzijnsproblematieken in de meest brede zin stoppen niet aan de schoolpoort.

Scholen zijn plaatsen waar ze veelal zelfs sterk voelbaar zijn en gelijke onderwijskansen sterk onder druk zetten. Stellen dat de school dit niet zal oplossen, is correct. Maar stellen dat ze daarin geen rol kunnen spelen? Dat is onzin. Dat is niet enkel die leerlingen in de steek laten, maar ook de scholen die de keuze niet hebben om blind te zijn voor de honger en de zorgen van hun leerlingen.

Net daarom is het tijd om een beleid uit te rollen dat scholen daarin omarmt door hen te ondersteunen. Enkel goed onderwijs helpt honger de wereld niet uit. Politieke keuzes doen dat wel.

Blijf op de hoogte

Wil je wekelijks op de hoogte blijven van het belangrijkste politieke nieuws van onze Groene schepenen en gemeenteraadsleden? Schrijf je dan in voor onze fractienieuwsbrief.