"We moeten ons blijven inzetten om iedereen zoveel mogelijk kansen te bieden, zelfs als is het een tweede of derde kans." - Evita Willaert, schepen van Onderwijs

Wat er gebeurt achter de hoge muren van de gevangenissen is voor velen onder ons onbekend. Wist je dat veel gedetineerden in de gevangenis een onderwijstraject volgen? Binnen de muren wordt maximaal ingezet op de overgang van het leven 'binnen' naar het leven 'buiten', onder andere via opleidingen. 

Evita Willaert trok als schepen van Onderwijs naar de Gentse gevangenis aan de Nieuwe Wandeling om kennis te maken met het onderwijs dat achter de muren ingericht wordt.

"Het bezoek aan de Gentse gevangenis bood me meer inzicht op de noodzaak om hier onderwijs te organiseren", Evita Willaert. "We moeten ons blijven inzetten om iedereen zoveel mogelijk kansen te bieden, zelfs als is het een tweede of derde kans."

Voorbereiding op re-integratie

Onderwijs 'binnen de muren' verhoogt de tewerkstellingskansen na detentie en leidt dus onrechtstreeks tot een makkelijkere aanpassing van de (ex-)gedetineerde om als volwaardig burger terug mee te draaien in de maatschappij.

“We kunnen mensen die om welke reden dan ook op het verkeerde pad terecht gekomen zijn, niet jarenlang opsluiten en hopen dat het na die opsluiting wél goed zal gaan."

"Onderzoek toont duidelijk aan dat onderwijs een gigantische hefboom kan zijn tot verhoging van de re-integratiekansen van gedetineerden." - Evita Willaert, schepen van Onderwijs

"Onderzoek toont duidelijk aan dat onderwijs een gigantische hefboom kan zijn tot verhoging van de re-integratiekansen van gedetineerden. Het is dus een must om te blijven investeren in onderwijs binnen de gevangenismuren", Evita Willaert.

Onderwijs als hefboom

De coördinatie van onderwijs in de Vlaamse gevangenissen is een taak van Vocvo vzw, het Vlaams Ondersteuningscentrum voor Volwassenenonderwijs. Ze bundelen daarbij de krachten met vele organisaties en werkingen. 

In elke gevangenis is een onderwijscoördinator actief, die ter plaatse de leernoden in kaart brengt en de nodige bruggen slaat naar de onderwijsinstellingen. Daarbij zetten ze vooral in op remediëring van laaggeletterdheid en proberen ze de gedetineerden zelfredzamer te maken, om hun kansen op een succesvolle re-integratie in de maatschappij te verhogen.

Verschillende trajecten mogelijk

Enerzijds biedt Vocvo een groepsaanbod aan. Dat gebeurt in samenwerking met de Centra voor Volwassenenonderwijs en de Centra voor Basiseducatie – LIGO.

Anderzijds coördineert men leertrajectbegeleiding. Hiervoor wordt samengewerkt met de Leerwinkels (o.a. met Leerwinkel De Stap) en andere partners voor leerloopbaanbegeleiding, via het LIO-project (Learning Inside Out).

Learning inside out

Het LIO-project (learning inside out) is een complementair project aan de reguliere werking van Vocvo. Het biedt een individuele leerloopbaanbegeleiding aan alle gedetineerden met een leervraag. 

De leerloopbaanbegeleiders bekijken de competenties, vaardigheden en interesses en werken met de gedetineerden een studietraject uit. Uniek aan dit project is de mogelijkheid tot verdere begeleiding na vrijlating.

Weinig voorkennis

De leerloopbaanbegeleiders merken dat veel deelnemers ondersteuning nodig hebben bij het zelfstandig verwerken van de leerstof. Ruim 70% van de LIO-studenten heeft geen middelbaar diploma. De gedetineerden in begeleiding zijn dus zeer kort geschoold en beschikken over weinig voorkennis. 

Om hierop in te spelen worden, naast de leerloopbaanbegeleiders ook leercoaches ingezet die de deelnemers helpen bij het zelfstandig studeren. Dit doen ze door lesmateriaal te voorzien dat aangepast is aan het niveau van de gedetineerden. Ze bieden ook technieken aan om beter te studeren en motiveren en coachen hen gedurende het proces. 

Studeren in de cel is een echte uitdaging

Naast de context van het gevangeniswezen, blijft ook het studeren in de cel een bijzonder moeilijke uitdaging. Vaak zijn de lees-en schrijfvaardigheden van de studenten te laag om helemaal alleen aan de slag te gaan met de aangeboden leerstof.

Maar ook de omstandigheden in de cel zelf, zijn vaak ook belemmerend. Daarom hebben ze meer dan baat bij een intensieve en individuele ondersteuning.

"Dat het geen evidentie is om in zo’n context te studeren, vertelde een gedetineerde mama me die binnenkort haar middelbaar diploma behaalt."

"Doe het haar maar na: hard studeren om te werken aan een beter leven voor jou en je kinderen, in een kleine cel waarin je nooit alleen bent ... Ondersteuning is hierbij dus absoluut geen overbodige luxe”, vertelt Evita Willaert.

Chapeau aan alle partners

Dit bezoek blijft nazinderen. "Blij te ontdekken dat ook hier fantastische, gedreven mensen hun schouders zetten onder onderwijs op zo´n aparte plek als een gevangenis."

Blijf op de hoogte

Wil je wekelijks op de hoogte blijven van het belangrijkste politieke nieuws van onze Groene schepenen en gemeenteraadsleden? Schrijf je dan in voor onze fractienieuwsbrief.