"Wie naar het publiek sanitair gaat, hoeft ook niet te betalen voor toiletpapier, zeep of papier om de handen te drogen." - Evita Willaert, schepen van Onderwijs

Armoede is op vele manieren zichtbaar en onzichtbaar aanwezig. Armoede is een complex en uitdagend probleem, maar armoede heeft altijd impact. Menstruatiearmoede treft heel wat meisjes. Liefst 5% onder hen was al eens afwezig op school om dat ze geen menstruatieproducten konden kopen. Daarom startten we een jaar geleden met een proefproject in acht Gentse scholen, met aandacht voor vorming, sensibilisering en het aanbieden van menstruatieproducten.

Dubbel taboe

Wie wil strijden tegen menstruatiearmoede moet een dubbel taboe doorbreken. Armoede zelf blijft veelal onder de radar, maar ook rond menstruatie hangt nog altijd veel schaamte. Bovendien stellen we vast dat er ook een gebrek is aan kennis over menstruatie en er zelfs veel misverstanden over bestaan.

"Ongeveer de helft van de meisjes die armoede leven, heeft wel eens geldgebrek om menstruatieproducten te kopen. Omdat dit bovendien voor velen nog gepaard gaat met schaamte, was het logisch om hierover een project op te starten." - Evita Willaert, schepen van Onderwijs

"Ongeveer de helft van de meisjes die armoede leven, heeft wel eens geldgebrek om menstruatieproducten te kopen. Omdat dit bovendien voor velen nog gepaard gaat met schaamte, was het logisch om een project op te starten rond zowel menstruatiearmoede als - schaamte", aldus Evita Willaert, schepen van Onderwijs.

Samen tegen ongestelde vragen

Er werd een subsidie aangevraagd bij de Vrouwenraad om een kleinschalig proefproject op te starten in enkele Gentse scholen. Samen met de Vrouwenbeweging Rebelle vzw (voorheen viva-SVV), Lokaal Sociaal Beleid in Gent en het Onderwijscentrum Gent werd het project 'Samen tegen ongestelde vragen' in de steigers gezet. Na een bevraging werden de doelstellingen vastgelegd: vorming, sensibilisering, maar ook effectief het voorzien van menstruatieproducten op de scholen.

Kastjes met gratis menstruatieproducten

We boden scholen aan om een kastje met gratis menstruatieproducten te plaatsen op een toegankelijke en discrete plaats, voorbeeld in het toilet zelf. Op die manier werden veel drempels weggehaald en moesten meisjes niet tot bijvoorbeeld bij een personeelslid van de school om hulp te vragen. Dat deze producten gratis worden aangeboden is eigenlijk logisch.

"Kunnen beschikken over menstruatieproducten valt eigenlijk samen met een basisbehoefte. Wie naar het publiek sanitair gaat, hoeft ook niet te betalen voor toiletpapier, zeep of papier om de handen te drogen.  Ik zie het verschil niet met een tampon of maandverband. We moeten nadenken over hoe we dit breder, gratis kunnen beschikbaar maken voor wie in nood zit", zegt Evita Willaert.

Voor scholen is het moeilijk haalbaar om met de huidige middelen deze producten blijvend gratis aan te bieden. Daarom is het van belang dat de Vlaamse overheid haar rol hierin erkent, en de nodige ondersteuning structureel aanbiedt aan alle scholen, basis- en secundair onderwijs. Dit thema leeft bij jongeren en scholen. Dat mag ook blijken uit de steun van de Vlaamse Scholierenkoepel die inzetten op deze problematiek. En ook het hoger onderwijs zet stappen. Bij HOGENT hangen intussen kastjes op elke campus.

Educatieve pakketten

Behalve de kastjes gingen de scholen aan de slag met de educatieve pakketten rond menstruatie die ontworpen zijn binnen andere projecten die ingetekend hebben bij de Vrouwenraad. Binnen een van deze educatieve pakketten werd ook een train-the-trainer georganiseerd waaraan leden van de schoolteams konden deelnemen. Ook scholen die niet deelnamen aan het project 'Samen tegen ongestelde vragen' kunnen beroep doen op ondersteuning en een educatief pakket via Onderwijscentrum Gent.

Positieve reacties

Het onderzoeksproject is afgelopen. Er klinken vele positieve reacties vanuit de scholen. Good practices werden verzameld in een actiefiche die ter beschikking is van de Gentse scholen. Daarnaast blijkt dat de sensibilisering rond dit thema - zowel menstruatie zelf als armoede - hard nodig blijft. We zullen deze strijd tegen armoede en voor rechtvaardigheid niet loslaten.

Blijf op de hoogte 

Wil je wekelijks op de hoogte blijven van het belangrijkste politieke nieuws van onze Groene schepenen en gemeenteraadsleden? Schrijf je dan in voor onze fractienieuwsbrief.