Op 30 juni, de dag waarop Congo 60 jaar onafhankelijkheid viert, verwijdert Stad Gent de buste van koning Leopold II uit het Zuidpark. De Stad doet dat op aanbevelen van en samen met een brede groep Gentenaars die zich buigt over de manier waarop de stad kan omgaan met het koloniale verleden.

“Een figuur als Leopold II kunnen we niet eren met een standbeeld. Maar dekoloniseren moet verder gaan dan het verwijderen van beelden alleen.” - Schepen Tine Heyse

In de gemeenteraad van april 2019 werd beslist om een participatief traject op te zetten rond dekoloniseren. Hoewel de aanleiding van dit traject een mogelijke naamsverandering van de Leopold II-laan was, werd snel duidelijk dat er over veel meer zou gedebatteerd worden dan straatnamen en standbeelden.

Dekoloniseren

Normaal gezien zou pas dit najaar beslist worden over het lot van het beeld, als onderdeel van een uitgebreid rapport met aanbevelingen. Het is echter de werkgroep zelf die het stilzwijgen doorbreekt. In een mail aan schepen Heyse drongen zij maandag zelf aan om het beeld weg te halen.

“Dekoloniseren doe je niet vanuit het stadhuis, maar samen met Gentenaars. De werkgroep is een brede en diverse groep met mensen van verenigingen van de Afrikaanse diaspora, actiegroepen, universiteit en hogescholen, adviesraden en middenveldorganisaties. Die samenwerking en het werk van de werkgroep zijn een absolute meerwaarde om deze en volgende stappen te zetten", aldus Tine Heyse.

Wandaden in Congo

Over de wandaden van Leopold II bestaat onder historici geen enkele twijfel: onder zijn leiding werd in Congo een afschuwelijk schrikbewind gevoerd, waarover ook destijds al internationale verontwaardiging bestond. Het enige doel van Leopold was rijkdom, en daarvoor ging hij over lijken.

“Deze geschiedenis en deze koning verdienen geen eer. Daarom halen we de buste weg.” - Schepen Tine Heyse

Wat er met de buste gebeurt en wat we nu best aanvangen met andere koloniale symbolen (denk aan de Leopold II-laan of aan het beeld van Sakala (‘het Moorken’) in het Citadelpark), zal deel uitmaken van verder debat in de werkgroep.

Schepen Heyse: “Het verwijderen van dit beeld is pas het begin van het Gentse dekolonisatietraject, een eerste stap. De deelnemers van het participatief traject kozen ervoor om dekoloniseren ruim in te vullen. Er wordt nagedacht over de rol van het onderwijs, het belang van de strijd tegen racisme, beeldvorming en kennis over de (koloniale) geschiedenis, het personeelsbeleid van de Stad en onze rol op internationaal vlak. De werkgroep komt in september opnieuw bijeen waarna een rapport met aanbevelingen aan het Gentse stadsbestuur zal overhandigd worden.”