Gent is eerste Vlaamse gemeente met visie op landbouw in en rond de stad

16 Februari 2023

Gent is eerste Vlaamse gemeente met visie op landbouw in en rond de stad

Met onze visie op landbouw in Gent willen we een visie op het voortbestaan en de ontwikkeling van landbouw op Gents grondgebied voorleggen. Gent is ervan overtuigd dat een levendige landbouw in en rond de stad belangrijk is.  

Onze voedselstrategie Gent en Garde blaast in 2023 10 kaarsjes uit: al jaren pionieren we als stedelijke overheid op duurzame voeding en duurzaam voedselbeleid. Een volgende logische stap is om hier ook een stadsgericht landbouwbeleid aan te koppelen. Samen met landbouwers en middenveld, ging Stad Gent aan de tekentafel zitten om een visie op landbouw in en rond Gent uit te werken. Die visie en een plan met 14 concrete beleidsacties voor landbouw ligt nu klaar voor advies.

Een stedelijk landbouwbeleid

De krijtlijnen voor het landbouwbeleid worden op Europees en Vlaams niveau uitgetekend. Voor veel beleidsbeslissingen zitten we als Stedelijk beleidsniveau niet aan het stuur. Maar dat betekent niet dat er geen ruimte is voor een eigen stedelijk landbouwbeleid.

Met onze visie op landbouw in Gent willen we een visie op het voortbestaan en de ontwikkeling van landbouw op Gents grondgebied voorleggen. Gent is ervan overtuigd dat een levendige landbouw in en rond de stad belangrijk is.

De Gentse landbouw kan uiteraard niet volledig voorzien in de voedselbehoefte van de stad, maar we kunnen als stedelijke overheid wel een belangrijke rol vervullen in de transitie van landbouw en voedselproductie in Gent.

Duurzame landbouwtransitie stimuleren

Door onze visie op landbouw in Gent te concretiseren willen we richting geven aan de noodzakelijke landbouwtransitie die we als Stad voor ogen hebben en willen we stimulansen bieden aan landbouwers en voedselverwerkers om in hun bedrijfsvoering te kiezen voor duurzame productiemethodes, lokale producten en een lokale vermarktingsstrategie.

We formuleren ambitieuze doelen, die we stap voor stap willen bereiken samen met de Gentse landbouwers.

Daarvoor gaat de Stad ook actief op zoek naar synergieën met andere initiatieven zoals buurtwinkels, zorginstellingen, natuurorganisaties, onderzoeksinstellingen en innovatieve voedings- en biotech- bedrijven.

Gentse visie op landbouw zet in op 6 beleidsdoelstellingen

Onze visie op landbouw in Gent kan samengevat worden in zes concrete beleidsdoelstellingen:

  • Beleidsdoelstelling 1. Stad Gent wil de veerkracht, economische rendabiliteit en het welbevinden van (Gentse) landbouwbedrijven versterken en verbeteren
  • Beleidsdoelstelling 2. Stad Gent wil maximaal kwaliteitsvolle landbouwruimte vrijwaren voor professionele duurzame en stadsgerichte landbouwactiviteiten
  • Beleidsdoelstelling 3. Stad Gent stimuleert een korte en duurzame voedselketen, met een eerlijke prijs voor een eerlijk product
  • Beleidsdoelstelling 4. Stad Gent moedigt natuurinclusieve landbouw aan en maakt werk van natuur- en landschapsbeheer met landbouwers, waar mogelijk
  • Beleidsdoelstelling 5. Stad Gent stimuleert dat landbouw weerbaarder is voor klimaatverandering en zelf een positieve bijdrage levert aan het klimaat
  • Beleidsdoelstelling 6. Stad Gent faciliteert dat Gentse landbouwbedrijven via hun voedselproductie ook een maatschappelijke meerwaarde leveren
De Gentse landbouwvisie in een notendop

Om ervoor te zorgen dat Gentse landbouwers de omslag kunnen maken richting een bedrijfsvoering die inzet op duurzame, gezonde en betaalbare voeding voor de Stad moet de basis goed zitten: een eerlijk inkomen, een duurzaam toekomstperspectief en mentale veerkracht.

Een landbouwbedrijf dat stopt kan immers geen transitie in gang zetten. In ons beleid streven we ernaar om bij te dragen aan die basis. Er is in en rond Gent ook een vruchtbare voedingsbodem voor vernieuwende landbouwmodellen. We willen als Stad starters stimuleren en kansen bieden waar mogelijk.

Het is onze ambitie dat het aantal duurzame en stadsgerichte landbouwbedrijven toeneemt.

Een landbouwer is niets zonder grond. De afgelopen decennia ging er heel wat landbouwgrond in Gent verloren. Zowel voor bestaande landbouwbedrijven als starters is toegang tot grond dan ook een cruciaal punt. De Stad Gent wil in de toekomst maximaal kwaliteitsvolle landbouwruimte vrijwaren voor duurzame stadsgerichte professionele landbouwactiviteiten.

Korte keten

Als Stad willen we onszelf uitdagen om actiever na te denken over ruimte voor landbouw en het belang voor de lokale voedselproductie en andere maatschappelijke doelen. Onze eigen grondpositie kan daarbij een krachtige hefboom zijn om een transitie richting duurzame stadsgerichte landbouw te faciliteren.

De Stad Gent zet in op verdere opschaling van de duurzame korte keten. We willen dat lokale producten vlot hun weg vinden naar de Gentenaars via korte keten systemen zoals boerenmarkten, hoevewinkels of zelfoogst, maar ook via horeca, retail en grootverbruikers zoals scholen en ziekenhuizen. We integreren het principe korte keten, waar mogelijk, steeds meer in onze aankoopstrategie.

De Gentse landbouwers zijn voor de Stad partners in de zorg voor het landschap, de leefomgeving, milieu en de natuur. Door in te zetten op een transitie richting een duurzame bedrijfsvoering willen we landbouwers ondersteunen om maatregelen te nemen voor biodiversiteit, waterbeheer en bodem- en landschapsherstel.

Aanjager stadsgerichte landbouw

We versterken de mogelijkheden om samen te werken met landbouwers in natuur- en landschapsbeheer verder, waar mogelijk. We streven naar een betere samenwerking en dialoog tussen de verschillende gebruikers van het buitengebied.

Ten slotte biedt duurzame en stadsgerichte landbouw ook kansen voor ondernemerschap, educatie en beleving, groene zorg en (sociale) tewerkstelling. Als Stad willen we Gentenaars de kans geven om meer contact te hebben met wat ze eten en wie hun voedsel produceert.

Als Stad nemen we ook actief de rol op van aanjager voor initiatieven die inzetten op meer duurzame stadsgerichte landbouw bij andere overheidsniveaus.

Om deze visie in praktijk om te zetten hebben we een actieprogramma voor de periode 2023 – 2025 uitgewerkt, met 14 concrete beleidsmaatregelen voor landbouw in en rond Gent.

Samen aan de tekentafel

De visie op landbouw in en rond Gent kwam tot stand in samenwerking met landbouwers en middenveld. De teksten liggen nu voor advies en feedback voor bij de Gecoro, Minaraad, Voedselraad, de landbouworganisaties en de stakeholders uit het brede middenveld.

Het is de bedoeling dat de definitieve visie op landbouw in en rond Gent voor het zomerreces wordt goedgekeurd.

Wil je meer weten over de visie en het operationeel plan:

Blijf op de hoogte

Wil je wekelijks op de hoogte blijven van het belangrijkste politieke nieuws van onze Groene schepenen en gemeenteraadsleden? Schrijf je dan in voor onze fractienieuwsbrief.