Dekoloniseren is meer dan een standbeeld verwijderen

26 Februari 2021

Dekoloniseren is meer dan een standbeeld verwijderen

In april 2019, ruim voor de Black Lives Matter-protesten naar aanleiding van de dood van Georges Floyd, beslist het stadsbestuur om niet in te gaan op het voorstel om de Koning Leopold II-laan van naam te veranderen. Er wordt wel een (ruimer) participatief traject opgezet rond dekoloniseren onder de vleugels van schepen Tine Heyse.  

Het debat beperkt zich niet tot een eventuele straatnaamwijziging. Hoe we moeten omgaan met koloniale symbolen in de publieke ruimte is slechts het startpunt. Het rapport, opgemaakt binnen het participatief traject, dat werd overhandigd aan het stadsbestuur bevat dan ook aanbevelingen gaande van praktijktesten en etnisch profileren over het personeelsbeleid van de Stad tot een inclusief sinterklaasfeest en de dekolonisering van de bibliotheek. Lees hier alle aanbevelingen verdeeld over 6 thema’s.

Waarom is dekoloniseren zo belangrijk?

De kolonisatie is een historische realiteit die we niet kunnen terugdraaien. Dit verleden leeft echter verder in het heden. We hebben het dan over structureel ongelijke machtsverhoudingen en het daaraan verbonden racisme. Maar ook over hoe het kolonialisme verder werkt in het huidige economische systeem.

Denk maar aan de uitbuiting van goedkope werkkrachten voor de productie van onze smartphones of kledij. Of de manier waarop we grondstoffen ontginnen in het Globale Zuiden, die niet zelden gepaard gaan met mensenrechtenschendingen, conflicten en milieuschade. Dekoloniseren gaat niet enkel over het koloniale verleden, maar ook over dit ‘koloniale heden’.

Symbolen

Het is het belangrijk om symbolen te verwijderen, in te kleden, te kaderen of herbestemmen. Het borstbeeld van Koning Leopold II werd verwijderd omdat Leopold II symbool staat voor een systeem gestoeld op racisme, uitbuiting en geweld. Alles waar Stad Gent niet voor staat. Zo creëren we een publieke ruimte waar elke Gentenaar zich in herkent en erkend voelt.

“We beseffen dat dit een startpunt is. Uiteraard waren we al actief op verschillende vlakken. Maar we beseffen terzelfdertijd dat er nog een lange weg te gaan is.” - Tine Heyse, schepen van Internationale Solidariteit

Maar daar mag het niet bij blijven. We moeten het ook – of des te meer – hebben over datgene waar straatnamen en standbeelden symbool voor staan. En dan hebben we het over structureel en institutioneel racisme en het wereldwijde economische systeem die ongelijkheden verder in de hand werkt.

Gelijkwaardig burgerschap

Het gaat dus niet enkel om het dekoloniseren van ‘zichtbare’ maar net ook over andere aspecten die bijdragen aan emancipatie en sociaal-economische participatie. Nadia Nsayi, auteur van ‘Dochter van de dekolonisatie’, heeft het over het streven naar gelijkwaardig burgerschap, waarbij we allemaal burgers zijn die, ongeacht verschillen, de samenleving van morgen vormgeven.

Startpunt én engagement

Stad Gent heeft nu een antwoord geformuleerd op de vele aanbevelingen en engageert zich om aan de slag te gaan met dekolonisering. Schepen Tine Heyse: “We beseffen dat dit een startpunt is. Uiteraard waren we al actief op verschillende vlakken en mogen we ook, in alle bescheidenheid, zeggen dat Gent reeds een voortrekker is op verschillende daarvan. Maar we beseffen terzelfdertijd dat er nog een lange weg te gaan is.”

Deze aanbevelingen zijn er gekomen dankzij de vrijwillige medewerking van 75 Gentenaars, die elk binnen hun actie- of werkveld de nodige expertise en ervaring hebben met betrekking tot dekoloniseren. Er was van bij de aanvang bijzonder veel aandacht voor de samenstelling en de diversiteit van deze groep. Zoals beslist in het gemeenteraadsbesluit van 24 april 2019 was er een vertegenwoordiging vanuit de Afrikaanse diaspora, adviesraden, organisaties die deel uitmaken van ‘Dekoloniseer Gent’, middenveldorganisaties, de universiteit en hogescholen en verschillende stadsdiensten.

Blijf op de hoogte

Wil je wekelijks op de hoogte blijven van het belangrijkste politieke nieuws van Groen Gent? Schrijf je dan in voor onze nieuwsbrief.