Weten wat je sociale rechten zijn en je recht doen gelden, het is niet altijd even makkelijk, zeker niet voor kwetsbare mensen. Daarom deed het OCMW Gent in de wijk Gent Zuid gedurende 14 maanden een pilootproject om de sociale rechten van gekende cliënten  (fase 1) en niet gekende inwoners van de wijk, in samenwerking met partnerorganisaties (fase 2) te maximaliseren.

Voor fase 1 werden er 65 cliënten via een steekproef geselecteerd, tegen het einde van het project putten ze 94% van hun sociale rechten uit, ten opzichte van 72% bij de start. “Deze stijging met 22% maakt duidelijk dat deze aanbodgerichte proactieve benadering echt loont, zeker voor de meest kwetsbare mensen” aldus Evita.

“Deze stijging met 22% maakt duidelijk dat deze aanbodgerichte proactieve benadering echt loont, zeker voor de meest kwetsbare mensen” Evita Willaert - OCMW-raadslid

Vraaggestuurd en aanbodgericht

Cliënten melden zich in het OCMW aan met een hulpvraag. Vaak is deze beperkter dan de effectieve hulp die deze cliënten nodig hebben. De maatschappelijk assistent gaat samen met de cliënt aan de slag om de hulpvraag te verfijnen en te onderzoeken hoe het OCMW daarbij kan helpen. Welke sociale rechten een persoon al dan niet heeft en of deze hier gebruik van maakt behoort niet altijd tot deze vraag, toch is het van belang dat we ook hier de mensen sowieso in ondersteunen. Daarom is er in Gent Zuid een lijst opgemaakt van 26 rechten zoals: verminderd tarief kinderopvang, UITPAS, sociaal tarief voor telecom, gas en elektriciteit… waar de maatschappelijk assistenten gemakkelijk op kan terugvallen om na te gaan of hun cliënten deze rechten wel benutten.

De tweede fase van het pilootproject richtte zich op inwoners uit de wijk die niet gekend zijn bij onze sociale dienstverlening. Zij werden naar het OCMW toegeleid via partnerorganisaties zoals CAW, Kind & Gezin, mutualiteiten of wijkgezondheidscentra.

Van succesvol proefproject naar uitbreiding

Het project is op dinsdag 27 maart succesvol geëvalueerd op het Bijzonder Comité Sociale Dienstverlening van het OCMW Gent. Evita Willaert: “Dit project bewijst dat automatische rechtentoekenning een noodzaak is. Mensen krijgen niet waar ze recht op hebben omdat ze niet de juiste weg volgen, of omdat ze gewoon niet weten dat ze rechthebbend zijn. We moeten dan ook de Vlaamse en Federale overheid wijzen op de wezenlijke verbeteringen die ze kunnen bekomen door meer in te zetten op automatische rechtentoekenning.”

“We zijn nog niet toe aan automatische toekenning en ook niet alle rechten kunnen automatisch toegekend worden, maar door pro-actief de cliënten te wijzen op hun sociale rechten en ze te ondersteunen om ze op te nemen, komen we een stap dichterbij." Evita Willaert - OCMW-raadslid

Ondertussen blijven we in Gent doen wat we kunnen. Het project wordt nu uitgerold naar de andere Gentse Welzijnsbureaus om de sociale rechten van al onze cliënten te verhogen. Er wordt gefocust op de 5 rechten met de meeste impact: sociaal tarief Internet en telefoon - verhoogde tegemoetkoming - inschrijving en actualisatie sociale huisvestingsmaatschappij - verminderd tarief kinderopvang - sociaal tarief elektriciteit en gas.

Daarnaast beschikt elke maatschappelijk assistent over een checklist van sociale rechten. “We zijn nog niet toe aan automatische toekenning,  maar door pro-actief de cliënten te wijzen op hun sociale rechten en ze te ondersteunen om ze op te nemen, komen we een stap dichterbij”.