Eén op vijf Gentse kinderen groeit op in kansarmoede
20 Oktober 2022
17 oktober was de werelddag van het verzet tegen armoede. Evita vervoegde de leerlingen op het Sint-Pietersplein die aandacht vroegen voor de lege brooddozen op de scholen. Onze scholen ervaren immers elke dag hoe armoede impact heeft op de (leer)kansen van leerlingen. Ze blijven daarbij niet onbewogen, en zoeken manieren om het verschil te maken. Gent ondersteunt de scholen op veel manieren in deze strijd.
Armoede is een complex en uitdagend probleem, met een grote impact.
De impact is natuurlijk in de eerste plaats voelbaar voor de mensen die leven in armoede zelf, maar het heeft ook een grote impact op onze samenleving, op onze kinderdagverblijven en ook op onze scholen.
"Eén op vijf van onze kinderen in Gent groeit op in kansarmoede. Dat is een grote groep waar we extra zorg voor moeten dragen." - Evita Willaert, schepen van Onderwijs
De school is bij uitstek de plaats waar alle leerlingen samenkomen. Ze komen er elk toe met hun eigen rugzakje, dat ze niet zomaar kunnen afzetten aan de schoolpoort.
Kansarmoede laat zich zien in kleine en grote dingen, soms zichtbaar, soms onzichtbaar. De lege brooddozen bijvoorbeeld zijn een symbool van veel meer achterliggende problemen en zorgen. Kinderen die in kansarmoede opgroeien, hebben bijvoorbeeld:
- minder speelgoed om zich uit te leven en om fijne motorische vaardigheden te ontwikkelen;
- minder ruimte om op een plekje voor zichzelf rustig een boekje te kunnen lezen of te studeren;
- minder comfort, minder stimuli en bijgevolg minder kansen om zich optimaal te ontwikkelen.
"Eén op vijf van onze kinderen in Gent groeit op in kansarmoede. Dat is een grote groep waar we extra zorg voor moeten dragen", vertelt schepen Willaert.
Scholen nemen hun verantwoordelijkheid, waar blijft de minister?
Het is niet de taak van het onderwijs om armoede op te lossen. Maar scholen kunnen wel een verschil maken, en dat willen ze zelf ook. Vlaams minister Ben Weyts vindt dat scholen de hongerige magen niet moeten voeden, maar daarmee staat hij veraf van de werkelijkheid.
"Ons onderwijs kan armoede niet oplossen, maar de scholen kunnen en willen wel mee het verschil maken. Ze verwachten daarvoor een structurele ondersteuning van de Vlaamse regering." - Evita Willaert, schepen van Onderwijs
Op een overleg met de verschillende onderwijspartners werd onlangs het project Brood(doos)nodig voorgesteld.
De werking werd toegelicht waarbij de kracht van solidariteit gebruikt wordt om de brooddozen te vullen. Van de aanwezigen was er niemand die zich een vraag stelde of dit wel hun taak was. Integendeel, er was enthousiasme over de aanpak en er waren vragen over hoe men kon participeren.
"Onderwijs kan armoede niet oplossen"
Op een studiedag van het Onderwijscentrum Gent (18 oktober i.s.m. de dienst Lokaal Sociaal Beleid) kwamen meer dan 120 mensen bijeen vanuit de scholen, en waren tal van armoedeorganisaties aanwezig. Dit thema leeft op de scholen, en er beweegt ook van alles op de scholen.
"Als we echt geloven in gelijke onderwijskansen, moet de toegang tot onderwijs voor iedereen haalbaar zijn. Dat gaat ook over het financiële plaatje." - Evita Willaert, schepen van Onderwijs
Evita Willaert: "Onze minister van Onderwijs hanteert een starre visie op de rol die onze scholen kunnen opnemen. Ons onderwijs kan armoede niet oplossen, maar de scholen kunnen en willen wel mee het verschil maken. Ze verwachten daarvoor een structurele ondersteuning van de Vlaamse regering."
"Acties rond schoolmaaltijden en gezonde voeding, initiatieven rond de schoolfacturen ... Daarop moet de regering veel meer inzetten."
Armoedebewust en kostenbewust onderwijs in Gent
In onze stad zetten we heel breed en op vele manieren in op het doorbreken van armoede. Onderwijscentrum Gent heeft de opdracht om te bouwen aan ‘ontplooiingskansen van alle Gentse kinderen en jongeren, met extra aandacht voor kinderen en jongeren in een kwetsbare situatie’. Die kwetsbaarheid is in vele gevallen niet los te zien van financiële armoede.
De initiatieven die het Onderwijscentrum ontwikkelt op tal van thema’s ondersteunen op die manier kinderen, jongeren en hun gezinnen die in aanraking komen met armoede. Voorbeelden zijn het werk rond de brugfigurenwerking, de studieondersteuning, het tegengaan van vervroegde schooluitval, het versterken van het arbeidsmarktgericht onderwijs, de Brede Schoolwerking, de opvoedingswinkel enzovoort.
Binnen die werking van OCG zitten ook initiatieven die, soms samen met het OCMW, specifiek rond armoede werken. Enkele voorbeelden:
- Ze organiseren lerende netwerken en bouwen ze trajecten uit met scholen rond kostenbewust onderwijs.
- Er is het sociaal steunfonds dat niet-stedelijke scholen ondersteunt in het kader van onbetaalde schoolfacturen.
- Er is het onderzoekstraject rond menstruatiearmoede.
- Het project Lekker(s) op School voorziet gezonde, duurzame en betaalbare maaltijden in kleuterscholen en voert onderzoek naar de gevolgen daarvan.
- In het project Kinderen Eerst komen maatschappelijk werkers tot in de scholen om hun dienstverlening tot bij de gezinnen te brengen.
Evita doet een oproep: "In Gent bundelen we de krachten. Ik ben iedereen dankbaar voor alle inspanningen. Als we echt geloven in gelijke onderwijskansen, moet de toegang tot onderwijs voor iedereen haalbaar zijn. Dat gaat ook over het financiële plaatje."
"Door met scholen samen te werken zien we dat er al veel kan gebeuren om bijvoorbeeld de kostprijs te drukken op een doordachte manier. Maar een echte hefboom ligt ook bij het invoeren van een maximumfactuur in het secundair onderwijs. Nu kiezen niet alle leerlingen vrijuit voor een studierichting of een school omdat de kostprijs ervan te hoog ligt. Laat ons dat debat dus opnieuw voeren."
Blijf op de hoogte
Wil je wekelijks op de hoogte blijven van het belangrijkste politieke nieuws van Groen Gent? Schrijf je dan in voor onze nieuwsbrief.