Op de gemeenteraad van mei werd het ruimtelijk structuurplan goedgekeurd: "Ruimte voor Gent". Hieronder lees je de integrale tussenkomst van Groen gemeenteraadslid Dirk Holemans. Vandaag keuren we een heel belangrijk ruimtelijk plan goed. We schrijven een vervolg op het vorig ruimtelijk structuurplan, dat dateert van 2003, zodat de stad terug klaar is om de uitdagingen van de toekomst pro-actief aan te pakken. En gelet op de kwaliteit van het plan, wil ik de betrokken schepen, zijn diensten en alle andere betrokkenen feliciteren voor dit puik werkstuk. Wie stelt dat de politiek enkel bezig is met de korte termijn, krijgt hier ongelijk. Vandaag maken we de keuzes waarvan Gentenaars binnen tien of twintig jaar het belang van zullen erkennen, net zoals wij vandaag van het Parkbos genieten.    

De uitdagingen van de toekomst, die we vandaag al ervaren, zijn ten andere niet min. Denk aan de groeiende bevolking, gemiddeld komen er elk jaar enkele duizenden Gentenaars bij. Die hebben uiteraard ruimte nodig om te wonen, zich te verplaatsen, te ontspannen, enzovoort.

Enkel oordeelkundig ruimtelijke beleid kan ervoor zorgen dat we tegelijk de kwaliteit van de ruimte, en dus ook de levenskwaliteit van elke inwoner, verhogen.

Dat doen we dus door de belangrijkste uitdagingen aan te pakken, zoals de stad klimaatrobuust maken, de nood aan ontharding, de nieuwe mobiliteit waar de auto niet langer centraal staat maar fiets en openbaar vervoer het toekomstbeeld bepalen, en het rekening te houden met nieuwe economische ontwikkelingen zoals de nieuwe maakindustrie en het nieuwe werken. Ook de energietransitie komt terecht in het plan aan bod, daarvoor is er ruimte nodig voor een fijnmazig electriciteitsnetwerk, vormen van energieopslag alsook de uitbreiding van warmtenetten.

Het plan dat voorligt blikt vooruit met als perspectief 2030, inclusief een doorkijk naar 2050. Ook dat laatste is cruciaal, anders is het mogelijk dat je tussentijds foute beslissingen neemt die leiden tot een zogenaamde lock-in, je opsluiten in wat vandaag de best haalbare oplossing lijkt maar op termijn ons niet brengt tot de bijvoorbeeld noodzakelijke klimaatdoelstellingen. Denk aan de aanleg van nieuwe gasnetten die een afschrijvingstermijn hebben van 40 jaar. Die leg je dus niet meer aan wil je tegen 2050 volledig verlost zijn van het gebruik van fossiele brandstoffen.

Ruimteneutraliteit, Gent durft!

We hebben een jaar geleden, bij het ontwerpplan, al de kwaliteiten van het document in de verf gezet, ik ga ze hier niet uitgebreid herhalen. Op vlak van wonen is er de belangrijke vaststelling dat er nood is aan een actualisering van de bestaande woonstudie of, nog beter, een nieuwe woonstudie. Dit moet toelaten om echt te gaan kijken naar wat ons aanbod is naar de verschillende doelgroepen. Of het nu alleenstaanden zijn of gezinnen met kinderen, beide groepen moeten voldoende ruimte in de stad krijgen.

"We beslissen dat de totale hoeveelheid harde bestemmingen niet meer mag toenemen. Als we nog ergens een nieuwe harde bestemming toelaten, dan moet er op een andere plek een verdwijnen." - Dirk Holemans

Absoluut te vermelden is de ruimteneutraliteit. Terwijl op hoger niveau de betonstop een illusie blijft, net als de bescherming van bossen trouwens, zet Ruimte voor Gent een mijlpaal uit. We beslissen dat de totale hoeveelheid harde bestemmingen niet meer mag toenemen. Als we nog ergens een nieuwe harde bestemming toelaten, dan moet er op een andere plek een verdwijnen. Bovendien zet het plan concreet in op ontharding op het publieke domein wordt ingezet, zo geeft de stad het voorbeeld en dat hoort zo.

In dit plan worden bestaande goede concepten verder ontwikkeld en verfijnd, zoals het slim verdichten. Dat heeft niets te maken met alles vol bouwen of blind kiezen voor bouwen in de hoogte. Slim verdichten gaat over verluchten en ontpitten, en de keuze voor het aantal bouwlagen te beslissen in functie van de context, die voor elk ruimtelijk project, groot of klein, anders is. Ook voor bouwen in de hoogte biedt het ruimteplan een nieuw instrument aan. Door vier schalen te omschrijven kan er op genuanceerde wijze gekeken worden, per plek, welke hoogte past bij de plek in kwestie. Zo spreken over de Basisschaal (3 bouwlagen), de Stedelijke schaal (4 à 5 bouwlagen), de Tussenschaal met 6 à 9 bouwlagen en dan finaal de Hoogbouw.

Last but not least de mobiliteit. Het is de eerste keer dat een structuurplan voor mobiliteit vertrekt vanuit de combinatie openbaar vervoer en fiets. Voor beide vervoersmodi vind je verfijnde en onderbouwde netwerken uitgewerkt in het document. Plannen die ik tot op heden enkel ken van steden als Amsterdam of Kopenhagen. Dit is echt heel toekomstgericht plannen.

Ruimte voor Gent is klaar voor de toekomst

Wat is er nu veranderd ten aanzien van het ontwerpplan dat we in juni vorig jaar in deze raad hebben besproken. Er zijn verfijningen op tal van punten gebeurd. Wie het vertoog voor deze avond heeft doorgenomen, zal merken dat er met een groot serieux uitgebreid is ingegaan op alle mogelijk bezwaren en suggesties. Het is hier trouwens gepast om de Gecoro van harte te bedanken voor het geleverde werk. Een opvallende vraag van de Gecoro was om de resterende woonuitbreidingsgebieden niet aan te snijden, dus onder meer de ambitieuze plannen voor sociale woningen te schrappen.

"Vandaag kijken we dus vooruit met dit plan, met Ruimte voor Gent is Gent klaar voor de toekomst." - Dirk Holemans

Het is goed dat het college deze kwestie nog eens goed heeft bekeken, geluisterd heeft naar wat er ook leeft bij de betrokken plaatselijke bevolking. Finaal heeft het college hier een wijze beslissing genomen: er is geluisterd naar de bezwaren en een goed evenwicht gevonden met de urgente nood aan nieuwe sociale woningen. Zo krijgt Drongen procentueel evenveel sociale woningen als de andere delen van Gent, dat is alleen maar billijk. Tegelijk blijft er meer open ruimte gevrijwaard en komt er meer ruimte voor stadslandbouw. Zo is meteen ook nog een extra rekening gehouden met een uitdaging voor de toekomst: de transitie naar een duurzaam landbouwmodel dat meer dan nu steunt op korte keten.