Gelijke toegang tot kinderopvang voor elk kind
27 Maart 2025

Elk kind moet gelijke toegang hebben tot kwalitatieve kinderopvang, ongeacht de werkstatus van de ouders.
Twintig organisaties stapten naar het Grondwettelijk Hof om de nieuwe Vlaamse voorrangsregels in de voorschoolse kinderopvang aan te vechten. Die geven sommige kinderen meer recht op een plek in de kinderopvang dan andere. Vooral vrouwen en kwetsbare gezinnen worden getroffen, omdat deeltijds werk hen dreigt uit te sluiten van opvang. De eis is duidelijk: elk kind moet gelijke toegang hebben tot kwalitatieve kinderopvang, ongeacht de werkstatus van de ouders.
Voorrangsregels aanvechten
Op 26 maart stapten 20 organisaties naar het Grondwettelijk Hof om de nieuwe Vlaamse voorrangsregels in de kinderopvang aan te vechten. De reden: de voorrangsregels stellen dat alleen ouders die samen minstens 4/5 werken of opleiding naar werk volgen, prioriteit krijgen voor een opvangplek voor hun kinderen. Ook mogen kinderdagverblijven met inkomenstarief maximum 10% van de opvangplaatsen vrijgehouden worden voor kinderen die in een kwetsbaar gezin geboren worden (voorheen was dat 20%). Dat is de truc die de Vlaamse Regering toepast om het plaatstekort in de kinderopvang zogezegd aan te pakken.
In plaats van meer plaatsen te creëren zodat méér kinderen kunnen worden opgevangen, verminderen ze de rechten van bepaalde groepen om plaats te maken voor anderen, met meer privileges. Niet elk kind is blijkbaar gelijk.
Ouders in de steek gelaten
De nieuwe regels laten veel ouders in de steek. Met name ouders die deeltijds werken om voor hun kinderen te zorgen of mensen die in sectoren zoals de zorg of de distributie werken, waar voltijdse werkuren vaak niet mogelijk zijn, vallen uit de boot. “De Vlaamse Regering negeert de realiteit van gezinnen. Niet elk Vlaams kind is blijkbaar gelijk”, zegt schepen van Opvoeding Evita Willaert.
“In plaats van te focussen op meer kinderopvangplaatsen, wordt er gekozen voor een beleid dat ouders tegen elkaar opzet en sommige gezinnen uit de boot duwt.” - Evita Willaert, schepen van Opvoeding
Vrouwen de dupe van het beleid
Zoals vaak het geval is, zijn het vooral vrouwen die door deze maatregelen getroffen worden. Vrouwen werken vaker deeltijds, veelal vanwege zorgverantwoordelijkheden of omdat er simpelweg geen voltijdse werkgelegenheid beschikbaar is in hun sector. De nieuwe voorrangsregels maken het voor deze vrouwen vrijwel onmogelijk om werk en zorg te combineren. Het spreekt voor zich dat ook deeltijds werkenden nood hebben aan kinderopvang tijdens de werkuren.
Kwetsbare gezinnen zijn de dupe
De voorrangsregels raken ook gezinnen in kwetsbare situaties. Deze gezinnen, die vaak het meest afhankelijk zijn van kwaliteitsvolle opvang, lopen het risico geen toegang meer te krijgen tot kinderopvang. Dit komt vooral hard aan bij kinderen die extra steun nodig hebben in hun ontwikkeling.
De Vlaamse Regering neemt hiermee kansen weg van kinderen die het hardst getroffen worden door sociale ongelijkheid.
Kinderopvang heeft veel meer te bieden dan alleen een plek voor kinderen terwijl ouders werken. Het is een ‘kansenfabriek’ waar kinderen leren samen te werken, omgaan met anderen, en hun sociale en cognitieve vaardigheden ontwikkelen.
Kinderopvang heeft ook een positieve invloed op het welzijn van kinderen. Dit wordt door de Vlaamse Regering onvoldoende erkend, door die nadruk op de economische functie in plaats van het bredere maatschappelijke belang.
“Kinderopvang wordt in Vlaanderen alleen gezien als een economische voorziening, maar de pedagogische en sociale rol van kinderopvang wordt totaal genegeerd. Deze maatregelen nemen kansen weg voor vrouwen en kinderen.” - Evita Willaert, schepen van Opvoeding
Strijd tegen onrechtvaardig beleid
De Kinderopvangzaak en de 20 organisaties die naar het Grondwettelijk Hof stapten, eisen dat de voorrangsregels worden aangepast. Ze pleiten voor een beleid waarin kinderopvang als een recht voor ieder kind wordt erkend, ongeacht de werkstatus van de ouders.
Het doel moet zijn dat alle kinderen, ook die uit kwetsbare gezinnen, gelijke kansen krijgen op een goede start in hun ontwikkeling. Het Grondwettelijk Hof zal zich over twee maanden uitspreken over de zaak.
Blijf op de hoogte
Wil je wekelijks op de hoogte blijven van het belangrijkste politieke nieuws van onze Groene schepenen en gemeenteraadsleden? Schrijf je dan in voor onze fractienieuwsbrief.