Betere luchtkwaliteit moet nog beter

13 Juni 2024

Betere luchtkwaliteit moet nog beter

Het is al meermaals aangetoond dat luchtvervuiling vooral de armste wijken treft. Vooral kinderen zijn extra kwetsbaar.

Steden spelen een belangrijke rol in het verbeteren van luchtkwaliteit. We hebben in Gent dus al stappen gezet, maar het moet nog beter! Schepen Tine Heyse schreef daarom een opiniestuk samen met Arne Dambre, huisarts in het WGC Brugse Poort. Lees hieronder het stuk dat op 11 juni in De Gentenaar verscheen:

Een eerlijk milieubeleid laat de vervuiler betalen. Een nóg eerlijker milieubeleid tracht vervuiling te voorkomen. Dit niet doen is schuldig verzuim.

Op 11 december 2023 kopte De Gentenaar dat de Gentse lucht steeds properder wordt. Maar voor ons is dit nog niet genoeg. Voor fijn stof en stikstofdioxide worden de richtwaarden van de Wereldgezondheidsorganisatie nog met een factor 3 overschreden. Beide zijn sluipmoordenaars die jaarlijks meer dan 200 Gentenaren doden. Dit komt neer op 1 per 10 Gentse overlijdens. Dat dit niet louter statistieken zijn, merken ook onze Gentse zorgverleners in de praktijk.

Fijn stof verhoogt het risico op hart- en vaatziekten, beroertes, vroeggeboortes, aandachtsstoornissen bij kinderen en zelfs verschillende vormen van kanker. Stikstofdioxide kan astma veroorzaken en verhoogt de vatbaarheid voor luchtweginfecties.

Uitstoot van wagens blijft lang hangen in dichtbevolkte wijken, zoals de Brugse Poort. Vele bewoners hebben daar nochtans zelf geen wagen. Het is al meermaals aangetoond dat luchtvervuiling vooral de armste wijken treft. Vooral kinderen zijn extra kwetsbaar. Ze ademen in verhouding tot hun lichaamsgewicht meer lucht in en leven dichter bij de uitlaat van vervuilende wagens. Ook ouderen en mensen met onderliggende aandoeningen zijn extra kwetsbaar. Ze kunnen minder de schadelijke effecten van vervuiling counteren.

Wij kiezen voor een vooruitstrevend en gedurfd beleid met een heldere toekomstvisie.

Verminderen van luchtvervuiling betekent dus het beschermen van de gezondheid van iedereen, en van jongeren en kwetsbare mensen in het bijzonder. Dit komt nog maar eens naar voren uit een lopend onderzoek van de Onafhankelijke Ziekenfondsen. Het belang van een lage-emissiezone werd recent onderschreven door 140 gezondheids- en milieu-experts in een open brief.

In afwezigheid van goed beleid op hogere bestuursniveaus, koos Gent voor de vlucht vooruit. We voerden een circulatieplan, een lage-emissiezone en wijkmobiliteitsplannen in. We verbeterden de fietsinfrastructuur. Via flankerende maatregelen voor milieuvriendelijke mobiliteit geven we bijzondere aandacht aan hen die het minder breed hebben.

Wij kiezen voor een vooruitstrevend en gedurfd beleid met een heldere toekomstvisie. Stedelijke beleidsmakers hebben immers de plicht zorg te dragen voor de gezondheid van burgers, en voor die van de meest kwetsbaren in het bijzonder. Dit niet doen is schuldig verzuim.

We pleiten voor beter en betaalbaar openbaar vervoer, voor de invoering van de slimme kilometerheffing, voor de uitfasering van de salariswagens …

Uiteraard zit ons werk er niet op. De komende jaren worden de volgende fases van de lage-emissiezone ingevoerd waarmee gradueel de meest vervuilende wagens geweerd worden, maken we werk van emissievrije stedelijke distributie en het verder versterken van het fietsnetwerk. Sociale flankerende maatregelen zijn hierbij vanzelfsprekend.

Intussen blijven we ijveren voor een krachtdadig luchtbeleid op Vlaams niveau. We pleiten voor beter en betaalbaar openbaar vervoer, voor de invoering van de slimme kilometerheffing, voor de uitfasering van de salariswagens …

Alle Gentenaars hebben recht op gezonde lucht. Als beleidsmakers moeten we hiervoor alle beschikbare tools inzetten. Dit niet doen, is schuldig verzuim. Ook zorgverleners merken in hun dagelijkse praktijk dat de verbeterde luchtkwaliteit, nog beter moet. En dit, niet in het minst voor de meest kwetsbare Gentenaars.

Tine Heyse, schepen voor Milieu, Klimaat en Wonen
Arne Dambre, huisarts in de Brugse Poort